Türkiye’de Sponsorluk Harcamaları
Şirketler hedef kitlelerine çeşitli sponsorluklarla dokunuyor. Topluma katkı sunmak isteyen de imajını güçlendirmeyi hedefleyen de sponsor olmayı tercih ediyor. Bu yıl dünyada toplamda 56 milyar doları aşması beklenen sponsorluk gelirlerinin Türkiye’de 225 milyon doları bulacağı tahmin ediliyor. Sponsorluk harcamaları Türkiye’de dünyanın İki katı hızla artıyor…
BİR bankanın cazla ne ilgisi olur demeyin. .. Bir menkul kıymet şirketinin futbola desteğine şaşırmayın… Bir holdingin klasik müzik sevgisini sakın ‘anlamsız’ bulmayın… Bu türden her bir girişimin hedef kitle ile buluşmak ve duygusal bağ kurmak için çok ama çok önemli bir rolü var. Reklam, tanıtım gibi klasik pazarlama faaliyetlerinin destekleyicisi olarak görülen ‘sponsorluk’ faaliyetlerinin son yıllarda yıldızı iyice parlıyor. Bankalardan GSM şirketlerine, içecek üreticilerinden menkul kıymetler firmalarına kadar birçok kuruluş sponsorluk faaliyetleriyle hedef kitlelerine dokunuyor ve duygusal bir bağ kuruyor.
Sponsorluk özetle, şirketlerin reklam ve tanıtım amacıyla, daha geniş kitlelere ulaşmak için bir etkinlik, organizasyon ya da bir kişiye kaynak aktarma yoluyla destek olması olarak tanımlanıyor. Klasik pazarlama araçlarının dışına çıkmak isteyen birçok şirket sponsorluğun gücünü ve büyüsünü keşfetmiş durumda. Sponsorluk faaliyetleriyle hedef kitleleriyle doğrudan ve irlteraktif iletişim kuran şirketler; topluma fayda sunuyor; hedef kitlenin bilin-çaltmdaki marka imajını güçlendiriyor. Daha sonrasında da dolaylı olarak satın alma tercihini etkiliyor.
İçeriğe Ait Başlıklar
54 MİLYAR DOLARLIK PASTA
ABD’li IEG Sponsorship Report’un verilerine göre, dünyadaki sponsorluk harcamaları 2013’te bir önceki yıla göre yüzde 4.4 oranında büyüyerek 51.1 milyar dolara ulaştı. 2014’te ise rakam 54 milyar dolar olurken, 2015’te 56 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Avrupa’da 15 milyar dolarlık bir sponsorluk harcamasından söz edilirken Türkiye’de rakamın yıllık 210 milyon dolara ulaştığı tahmin ediliyor. Dünyada sponsorluk harcamalarının yüzde 4 civarında arttığı, Türkiye’de bunun iki katı kadar yüzde 8’lik bir artış sağlandığı hesaplanıyor. Dünyada Türkiye’de de olduğu gibi sponsorluk harcamalarından aslan payını spor; özellikle de futbol alıyor. Dünyadaki sponsorluk harcamalarının yüzde 70’i spor faaliyetlerine gidiyor. Sanat etkinlikleri ve festivallere ayrılan oran ise yüzde 9 seviyesinde. Ancak kültür sanat faaliyetlerine ayrılan payın her yıl arttığını belirtelim. Özellikle yaz aylarında artan konser ve etkinlikler firmaların gözdesi…
BÜTÇELER GİZLİ
Türkiye’de sponsorlukla ilgili bütçeler genelde gizli tutuluyor. Ama ses getirecek bir sponsorluğa imza atmak için en az yıllık 1 milyon doları gözden çıkarmak gerekiyor. Futbol söz konusu olduğunda ise rakamlar çok ama çok artıyor. A Milli Futbol Takımı’na anasponsor olan NG Kütahya Seramik, yıllık 5 milyon TL’yi gözden çıkarmış durumda. 2013’te Beşiktaş Jimnastik Kulübü (BJK) ile üç yıllık ana sponsorluk anlaşması yapan Integral, kulübe üç yıllığına 10 milyon dolar vermeyi kabul etti. Bu anlaşmayla Beşiktaş Erkek Basketbol Takımı’nın adı ‘Beşiktaş Integral Forex’ olurken, BJK Akatlar Spor Kompleksi’nin adı ise ‘Beşiktaş İn-tegral Arena’ olarak değişti.
FUTBOL AÇIK ARA LİDER
Türkiye’de Süper Lig’de mücadele eden futbol takımları sponsorluk açısından en şanslı olanlar. Özellikle dört büyükler yıllardır bu alanda en çok parayı alanlar olarak biliniyor. Bu yıl şike ve statlardaki küfür nedeniyle Türk Telekom, Ülker, Turkcell gibi önemli sponsorlar futbol takımlarına desteklerini sonlandır-dıkları için birçok takım göğüs reklamsız lige başlasa da geniş kitlelere ulaşmak isteyen şirketlerin yine en önemli tercihi futbol kulüpleri oluyor. Örneğin, Süper Lig’de mücadele eden Anadolu kulüpleri forma göğüs reklamı için 1-2 milyon TL arası bir rakam isterken, sırt reklamları için 1-1.5 milyon TL arasında bir rakam talep ediyorlar. Büyük kulüplerde ise rakamlar bunun 4-5 katma kadar çıkıyor. Ancak son yıllarda şirketlerin futbolun dışına çıkarak basketboldan tenise voleyboldan bireysel yapılan branşlara kadar birçok spor dalına hatırı sayılır destekler verdiğini de belirtelim.
GLOBAL SPONSORLUKLAR
Global olma yolunda ilerleyen Türk şirketleri global sponsorluklara da imza atmaya başladı. Bu konudaki en önemli örnek tabii ki THY (Türk Hava Yolları). Daha önce Manchester United, Barcelo-na, Borrusia Dortmund gibi kulüplerle sponsorluk anlaşması imzalayarak ismini tüm dünyaya duyuran THY, geçen yıldan itibaren de İngiliz Chelsea’ye sponsor oldu. Chelsea’nin THY ile 25 milyon sterline (86 milyon TL) anlaştığı basma yansıdı.
Koç Holding şirketlerinden Arçelik de ‘Beko’ markasıyla global sponsorluk arenasına çıktı. Beko, geçen yıl Ispanya’nın FC Barcelona kulübünün küresel sponsoru oldu. 1 Temmuz 2014’te yürürlüğe giren dört yıllık anlaşma ile Beko’nun FC Barcelona’da Nike ve Katar Airvvays’dan sonra üçüncü en büyük sponsoru olduğu açıklandı. Beko’nun Katalan ekibine yılda 10 milyon euro ödediği iddia ediliyor.
Türkiye’de şirketler futbola global sponsor olurken yerel ölçekteki şirketler de futbolun büyüsünden yararlanıyor. Örneğin İstanbul Çekmeköy’de bulunan Kardiyum Alışveriş ve Yaşam Merkezi, geçen yıl kendi bölgesindeki Alemdağ Spor Kulübü’ne destek vermeye karar verdi. Butik bir AVM olan Kardiyum’un yıllık sporsorluk bütçesi 30 bin dolar. Kardiyum Genel Müdürü Dr. Aydoğan Süer, “Dört yıllık bir AVM olarak sponsorluk bütçemiz yılda toplam 30 bin dolar. Bu bütçeyi çevredeki gençler, esnafla ilişkiler, şiddete maruz kalan kadınlar, sanat projeleri ve sağlık ana başlıklarında dağıtarak kullanıyoruz. Sportmen gençlik de her zaman desteklediğimiz alanların başında geliyor” diye konuşuyor.