Türkiye’nin hızlı büyüyen seramik şirketleri
Bu şirketlerin ev, okul, hastane gibi mekanların yerlerinde ve duvarlarında izi var. Türkiye, seramik ve karo üretiminde Avrupa’nın dördüncü büyük üreticisi. Türkler dünyaca ünlü firmaları satın alıyor, tasarım ve Ar-Ge’ye büyük yatırım yapıyorlar. İşte, Türkiye’nin hızlı büyüyen seramik şirketlerinin gelecek planları…
SERAMİĞİN tarihi çok ama çok eskilere dayanıyor. İnsanoğlu göçebe hayattan yerleşik hayata geçtikten sonra seramik üretmeye başlamış. İlk seramiklerin M.Ö. 6000’li yıllarda üretildiği tahmin ediliyor. Kayaların dış etkiler sebebiyle parçalanmasıyla oluşan kil, kaolen ve benzeri maddelerin yoğurulup, yüksek ateşte pişirilmesiyle seramik elde ediliyor. Önceleri sadece saklama ve yemek kabı olarak kullanılan seramik kaplar zamanla üzerine yapılan desenler ve boyamalarla adeta birer sanat eseri haline dönüşmüş. Hitit Uygarlığı döneminde üstün bir teknikle yapılan kırmızı siyah Hatti seramikleri, Mi-ken, Antik Yunan ve Mısır uygarlıklarının zarif tarzlarını yansıtan vazoları, Selçuklu ve Osmanlı İmparatorlukları döneminde camilerden saraylara tüm mimari eserleri süsleyen seramikler, binlerce yıl kalite sembolü olarak ünlenen Çin seramikleri birer şaheser olarak insanlık mirasına armağan edilmiş. Günümüzde yalnızca estetik değil hijyen amaçlı olarak da modern mimarinin vazgeçemediği bir malzeme olan seramik ve karoların teknolojisi her geçen gün gelişiyor.
Türkiye bu konuda son 10-15 yılda büyük mesafeler kat etti. Bugün dünyaya seramik modasını ve teknolojisini ihraç eden bir ülke konumunda. Türkiye’de modern anlamda ilk seramik fabrikasının kuruluşu 1950’lerin ikinci yarısına rastlıyor. Yarım asrı aşkın sürede Türkiye, Avrupa’nın dördüncü büyük üreticisi oldu.
28 ÜRETİCİ VAR
Türkiye’de 2014 yılı sonu itibariyle seramik sektöründe seramik kaplama üreticisi 28 firma bulunuyor. Ülkemizdeki kurulu kapasite 432 milyon metrekare iken, fiilen 300 milyon metrekare üretim gerçekleştirildi. Yaklaşık 377 bin kişinin çalıştığı sektör, üretiminin 200 milyon metrekaresini iç piyasaya satarken, 84.7 milyon metrekaresini ihraç etti. 2014’te bir önceki yıla göre iç satışlarda yüzde 9, ihracatta ise yüzde 3.5 oranında daralma gerçekleşti 2014 yılında ise ihracat geliri, pazar konusunda yaşanan sıkıntılar nedeniyle yüzde l’lik gerileme ile 599 milyon dolara düştü. Buna karşın dünyada seramik kaplama malzemesi tüketimindeki artışın sürdüğünü belirtelim.
İNŞAATIN KATKISI
Yalnızca dünyada değil iç piyasada da seramik sektörünün büyüyeceği öngörülüyor. Bu büyümeyi konut inşaatları ve kentsel dönüşüm projeleri tetikliyor. 2015 yılında genel seçimin de etkisiyle oluşan belirsizlik ortamında inşaat projelerinde azalma olsa da 2016 yılında inşaat sektöründeki hareketin artması ve kentsel dönüşüme hız verilmesiyle sektörün iç piyasada ciddi bir büyüme yakalayacağı öngörülüyor. Ancak üretici firmalar dünya pazarlarında rekabet gücünü artırabilmek için sektörün desteğe ihtiyacı olduğu kanısında.
Kaleseramik Yurtiçi Perakende Piyasalar Başkan Yardımcısı Timur Karaoğ-lu, “Dünya pazarlarında rekabet gücümüzü artırabilmemiz için üretimde ve iç pazarda güçlü olmamız şart. Oysa enerji, hammaddeye erişim ve haksız rekabet gibi önemli sorunlarımız var. Enerjide arz güvenliğinin sağlanmasına ve verimliliğin teşvik edilmesine ihtiyaç duyuyoruz. İnşaat Türkiye ekonomisi için önemli bir sektör ve önümüzdeki dönem reel talebin sürmesini öngörüyoruz. Sektör adına Türkiye pazarında yoğun ve kaliteli bir rekabet olacak. Ama bu pazar kurulu kapasitelerimizin kullanımı için yeterli değil” diye konuşuyor.
İTHALAT ARTIYOR
Türkiye önemli bir üretici konumunda olsa da dünyada rakibi olan İtalya ve İspanya gibi ülkelerden getirilen ürünler de iç piyasada kendine yer buluyor. Türkiye’de 10’a yakın ithalatçı firma var. İç pazarda Italyan seramikçilerin yıllık satışları 200-300 bin metrekare civarındayken, İspanyol markaları 1 milyon metrekare civarında satış rakamına sahip. Uzakdoğu hariç ithal seramik pazarının hacmi yaklaşık 15-20 milyon euro’yu buluyor.
İspanyol Apavisa, Hollanda merkezli Mosa markalarının Türkiye Temsilcisi KibrlD Material’m ortağı Yusuf Çağlar Deveci, Türkiye pazarında her yıl yüzde 10-15 civarında büyüme hedefi koyduklarını belirterek, “Sektör gelişim göstermeye devam ediyor. Sunduğumuz markaların kaliteleri, özellikleri, tasarımları ve buna bağlı olarak da fiyatları yüksek. Bu nedenle yerli ürünlerle rekabet etmekte zorlanıyoruz. Buna karşın markalarımız gerçekten tanınıyor ve tercih ediliyor. En azından üst segment projelerdeki payımız rakiplere göre tatmin edici düzeyde yüksek. En büyük avantajımız hızlı tedarik imkanı. Lokal firmaların bile veremediği teslim süreleriyle ürün satışı gerçekleştirebiliyoruz. Teknik avantajlarımız ise bir hayli fazla” sözleriyle ithal ürünlerin piyasasının artacağına inancını belirtiyor.
2023 HEDEFİ: 3.5 MİLYAR DOLAR
Seramik ve karo sektörü yalnızca iç pazarı dikkate alarak yatırım yapmıyor. Yakın coğrafyamızdaki potansiyel pazar da üreticileri yeni yatırımlar için cesaretlendiriyor. Orta Anadolu İhracatçı Birliği verilerine göre, Türkiye’nin seramik ve karo ihracatı 2014’te bir önceki yıla göre yüzde 2 artarak 1.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Irak ve Rusya pazarındaki daralma ihracatta hedeflere ulaşmakta zorluk oluştursa da en büyük pazarlarımız olan Ingiltere ve Almanya’ya ortalama yüzde 10, ABD’ye yüzde 22, İsveç ve Hollanda’ya ise yüzde 35’e varan oranlarda ihracat artışı gerçekleşti. Sektör 2015’te yüzde 12 artışla 1 milyar 250 milyon dolar ihracat hedefliyor. 2023 hedefi ise 3.5 milyar dolar. Bu da her yıl ihracatın yüzde 12 civarında artması gerektiği anlamına geliyor.
HEDEF PAZARLAR
Seramik Tanıtım Grubu sektörün yurtdışı tanıtım faaliyetlerini yürütmesi ve hedeflerine ulaşabilmesi için yoğun bir faaliyet içinde. Sektördeki 30 firmanın yer aldığı Seramik Tanıtım Grubu, Ekonomi Bakanlığının denetimi ve TIM’e (Türkiye ihracatçılar Meclisi) bağlı olarak Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri’nin bünyesinde 1997 yılında kuruldu.
Seramik Tanıtım Grubu Başkanı Bahadır Kayan, “Halen 1.1 milyar dolar olan ihracat rakamını 2023 yılında 3.5 milyar dolara çıkarmayı planlıyoruz. Bu nedenle katma değer yaratan, yenilikçi, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir tasarımlarımızla hedeflerimize ulaşmayı ve aynı şekilde Türkiye’nin 2023 ihracat hedefine ulaşmasına katkı sağlamayı planlıyoruz” diyor. Kayan, Seramik Tanıtım Grubu’nun bu yılki ajandasını ve hedeflerini ise şöyle anlatıyor:
“Bu yıl tanıtımlar yaparak büyümeyi sürdüreceğimiz pazarlar ABD, İngiltere, Almanya ve Fransa olacak. Bu kapsamda Haziran ayında 50’nin üzerinde Amerikalı distribütörü Türkiye’de ağırladık. Dünya seramik endüstrisi işlerinin üçte birinin gerçekleştiği Proje Pazarı’nda da faaliyetlerimiz söz konusu olacak. Geçen yıl Londra’daki başarılı tanıtım faaliyetlerimizden yola çıkarak, yakın coğrafyada proje pazarına hakim olan müşavirlik, mimarlık ve müteahhitlik firmalarına yönelik etkin iletişim faaliyetlerimiz olacak. Aynı şekilde en büyük pazarlarımızdan İngiltere’ye yönelik projelerimiz sürecek. Bu kapsamda ülkenin en prestijli sanat platformu olan Royal Academy’nin yaz sergisine sponsor olduk. Royal Academy’nin kurucu ve daimi üyesi olan ve dünya genelinde en nitelikli projelere imza atan mimarların teklifiyle hayata geçecek sponsorluk projesiyle Türk seramiklerinin kalitesini tüm dünyaya duyurmak istiyoruz.”