Türkiyenin İşsizlik ve İstihdam Durumu
Türkiye her anlanında kritik bir dönemden geçiyor. Terör olayları, komşularımızda yaşanan savaş, AB ile yolunda gitmeyen ilişkiler, başkanlık tartışmaları ve ekonomideki durgunluk… Bunlar dışında Türkiye’nin bir diğer problemi de kronik bir sorun haline gelen işsizlik.
Son açıklanan hane halkı iş gücü rakamları da işsizliğin ulaştığı boyutu gözler önüne seriyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) mevsimsel düzeltilmiş verilerine göre, eylül ayı itibariyle ülkemizde 3,5 milyona yakın işsiz var. Daha nisan ayında işsiz sayısı 3 milyon dolayındaydı. Beş ayda işsizler ordusuna yarım milyona yakın kişi katılırken aynı dönemde işsizlik oram da yüzde 9,9’dan yüzde 11,3’e fırladı.
2017’ye böyle bir tabloyla girerken umut verici gelişmeler de yok değil. Her yılın sonunda yaptığımız ve yeni yılda istihdam sağlayacak şirketleri sıraladığımız İstihdam 50 Araştırması bizim için bunlardan biri oldu. Bu yılki araştırmada gördük ki 50 şirket 2017’de 69 bin kişiye yeni istihdam olanağı sağlayacak. Geçen yılki araştırmamızda bu sayı 52 bindi. Buna göre 2017’de istihdamın devleri yüzde 33 daha fazla istihdama imza atacak.
Yaptığımız araştırmaya göre işe alımlarda öne çıkacak sektörler perakende, sağlık, yeme içme, eğitim, hizmet ve sanayi olacak. Geçen yıllarda işe alımlarda ön plana çıkan sektörler arasında yer alan bankacılık ve sigortada ise 2017’de benzer bir hareket beklenmiyor.
2016’DA YÖNETİCİ ARANDI
2016 işe alımlar açısından inişli çıkışlı bir yıl oldu. Özellikle bayram dönemlerinde, projelerde ve şirket kararlarında yavaşlama görüldü. İşe alım yapan şirketler için ağustos ve eylül ayları ise hareketli geçti. Bu dönemde özellikle üst seviyede, genel müdür ve direktör seviyelerinde değişim hızlandı. Zaten 2016’da seçme ve yerleştirme yapan şirketlerin en çok arayışta bulunduğu pozisyonlar da CEO, COO, Genel Müdür, CFO, İK ve CMO oldu.
Bu arayışlar ağırlıkla perakende, sigorta, enerji üretimi, enerji dağıtımı, otomotiv, inşaat, finans, bankacılık, gıda, yardımcı endüstriyel ürünler, otelcilik, lojistik, tekstil, tıbbi ekipman ve ilaç, belgelendirme, otomotiv yan sanayi ve pazar araştırma sektörlerinde gerçekleşti. Bunların yanı sıra denetim ve risk direktörü, satın alma ve tedarik zinciri ile ihracat direktörü şirketlerin aradığı pozisyonlar oldu. Satış ve pazarlama için ihtiyaç duyulan üst düzey yöneticiler, perakende ve tüketici ürünleri sektöründeydi.
Son yıllarda pek çok Türk şirketinin yurtdışında önemli yatırımlar yaptığını söyleyen MY Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın, bu yatırımlar için bölge yöneticileri arayan müşterilerinin sayısında da 2016’da artış olduğunu söylüyor.
2017’DE NE OLACAK?
2017’nin işe alımlar açısından nasıl bir yıl olacağı herkesin merak ettiği bir konu. Zor dönemlerde şirketlerin verimlilik artışına ve satışları arttırmaya her zamankinden daha fazla önem vereceğini söyleyen Müge Yalçın, bu nedenle finans, satış, ihracat ve İK fonksiyonlarının güçlendirileceğini söylüyor.
Adecco Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Akgül Can Beyhan, yılın başında üretim, gıda, ilaç, telekom, bilişim ve perakende sektörlerinde satış ve destek fonksiyonları için alım yapılmasını beklediğini anlatıyor. Yalçın gibi Beyhan da uluslararası operasyonu olan şirketlerin, Türkiye’ye yatırım yapmaktan ziyade yurtdışın-daki yatırım faaliyetlerine ağırlık vereceklerine dair sinyaller aldıklarına da değiniyor.
Eleman.net CEO’su Gökhan Duyarlar ise 2017’de en çok talep görecek işleri şöyle sıralıyor: “Dijital pazarlama uzmanlığı, taşeron ve fason yöneticiliği, sosyal medya uzmanlığı, iş güvenliği uzmanlığı ve yazılım geliştirme gibi pozisyonlar son yıllarda hem aday hem de firmalar açısından talebin arttığı meslek dalları olarak karşımıza çıkıyor. Çıkmaya da devam edecek. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde inovasyon ve gelişim uzmanlığı, internet gazeteciliği, risk yöneticiliği, mobil uygulama geliştirme, SAP/ ERP danışmanlığı ve iş zekası uzmanlığı gibi mesleklerin de yıldızının parlayacağını öngörüyoruz.”
ZİRVEDE KİMLER VAR?
2017 yılında en çok istihdam sağlayacak şirket Turkcell Global Bilgi olacak. En çok müşteri temsilcisi pozisyonunda alım yapacaklarını belirten Turkcell Global Bilgi İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Zafer Çavdar, bilgi teknolojileri, fınans, insan kaynakları, iş geliştirme gibi spesifik uzmanlık ve yöneticilik pozisyonları için de ihtiyaç durumuna göre alım yapmayı planladıklarını söylüyor.
Yurtiçinde 23 bin 939 ve yurtdışın-da bin 340 olmak üzere toplam 25 bin 279 çalışanı bulunan Migros, 2017’de en çok işe alım yapacak olan ikinci şirket. Türkiye çapında 72 ilde bin 551 mağazası ile hizmet veren Migros, her yıl ortalama 150-200 mağaza açıyor.
Yeni işe alımlannı da mağaza açılacak bölgelere ve dönemlere göre belirliyor. Alımlar yalnızca büyük şehirlerde değil, ihtiyaçlar doğrultusunda Türkiye çapında farklı illerde tüm yıl boyunca olabiliyor.
Yılda ortalama 5 bin 500 kişiyi bünyelerine kattıklarını söyleyen Migros insan Kaynaklan Direktörü Olcay Yılmaz Nomak, hızlı büyümeleri doğrultusunda en yoğun alımı mağaza kadroları için mağaza yöneticisi ve mağaza personeli olarak yaptıklarını söylüyor.
2017’de en çok alım yapacak üçüncü şirket ise Acıbadem Sağlık Grubu olacak. 21 bini aşkın çalışanı bulunan grup önümüzdeki yıl 4 bin 500 kişiye iş imkanı sunmayı planlıyor. Acıbadem İnsan Kaynaklan Direktörü Tolga Eryoldaş, ağırlıklı olarak hasta hizmetleri ve hemşirelik hizmetleri kadroları için işe alım gerçekleştireceklerini ifade ediyor.
2016 sonu itibariyle 40 bini Türkiye’de olmak üzere 56 bin: çalışan sayısına ulaşan Yıldız Holding de 2017 yılında Türkiye’deki istihdama katkıda bulunmaya devam edecek ve 4 bin kişiye daha iş imkânı sunacak.
PERAKENDE ÇOK HIZLI
32 bin 500 kişiye istihdam sağlayan ve giyim perakendesinin önde gelen markalanndan biri olan LC Waikiki, 2017 yılında merkez ve mağazalarda ilave olarak yaklaşık 3 bin kişi istihdam etmeyi planlıyor. Büyüme sürecinde açılan yeni kadrolar ve organizasyonel değişiklikler için alım gerçekleştiren şirket, satın alma, operasyon ve destek ekiplerinde mevcut olan çeşitli pozisyonlarda işe alımlar yapıyor. Mağazalar için satış danışmanı, depo personeli, kasa personeli pozisyonlanna alım gerçekleştireceklerini belirten LC Waikiki Mağazacılık insan Kaynakları Direktörü Gökhan Denizhan, merkez birimlerinde ise ihtiyaca göre alım yaptıklannı söylüyor. Giyim perakendesinde Defacto, Koton, H&M de işe alım rakamlanyla dikkati çeken diğer şirketleri oluşturuyor.
Ayakkabı perakendesi sektöründe faaliyet gösteren Ziylan Grup da 2017’de istihdamında ciddi artış yapacak. Şu anda FLO ve Sport in Street perakende markalanyla beraber yurtiçinde 400’ün üzerinde yurtdışında ise 50’ye yakın mağazası bulunan grup, yıl sonunda 7 bin 200’e yaklaşacak olan istihdamında artışa gidecek. Önümüzdeki yıl Türkiye’de 40 FLO ve 45 Sport in Street mağazası, yurtdı-şında ise yakın coğrafyada 45 FLO mağazası açmayı planladıklanm belirten Ziylan Grup İK Direktörü Ersin Aydın, 2 bin kişiye yakın yeni işe alım gerçekleştireceklerini belirtiyor. Aydın, satış kanalında ağırlıklı olarak yönetici adayı ve satış danışmanı pozisyonları için alım yapacaklarını dile getiriyor.
YEME İÇME ÖNE ÇIKIYOR
İşe alımlarda öne çıkan sektörlerden olan yeme içmede ise en çok işe alımı TAB Gıda yapacak. Franchise şubeleriyle birlikte 20 bine yakın çalışanı bulunan TAB Gıda’nın çalışanlarının yüzde 85’ini restoran kadrolarındaki mavi yakalılar, yüzde 15’lik kısmını ise restoran ve merkez birimlerdeki beyaz yakalılar oluşturuyor. Önümüzdeki yıl da yeni açılacak restoranları için yaklaşık 2 bin 500 kişiye istihdam sağlamayı planlayan şirket, alımların 500 kadarını yönetici pozisyonları için yapacak. Beyaz yakalı alımlannın çoğunluğunun ‘restoran yönetici adayı’ pozisyonuna yönelik olacağını söyleyen TAB Gıda İK Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Asok, “Mavi yakada ise ekip üyesi pozisyonundaki alımlarımız restoran yöneticilerimiz tarafından yapılıyor” diyor.
Simit Sarayı ise İngiltere’de açılacak üretim ve lojistik merkezi, Avrupa ve Ortadoğu bölgelerinde açılacak yeni mağazalar, İstanbul genel merkez destek kadrolan için yaklaşık 2 bin kişiyi bünyesine katmayı planlıyor.
EĞİTİMDE İŞ FIRSATLARI
Eğitim kurumlan da hızlı büyümeleri ve yatırımlarıyla doğru orantılı olarak ortaya çıkan ihtiyaçları karşılamak amacıyla personel alımına gidiyor. 2 bin 160 kişiye istihdam sağlayan Mektebim Okulları da bunlardan biri. 2017-2018 eğitim-öğretim yılında 15 kampüs açmayı hedefleyen kurum, buna bağlı olarak da 2017 yılında bin 400 personel almayı planlıyor. Samsun, Trabzon, Bursa, Antalya, Konya, Ankara, İzmir ve İstanbul’da gerçekleşecek olan işe alımlarda bin kişi akademik, 400 kişi ise idari kadrolara alınacak.
Bünyesinde 3 bin 708 kişinin çalıştığı Bahçeşehir Okulları ise 2017 yılında 13 okul açmayı planlıyor. Bu okulların dokuzu İstanbul’da diğerleri ise Çanakkale, Antalya, İzmir ve Yozgat’ta açılacak. Yeni okullar için 900 kişi, geçen yıl açılıp bu yıl büyümesini sürdüren okullar için de 300 kişi alınacak. Kurum, tüm branşlarda öğretmenler, okul yöneticileri ve okullarda görev yapacak olan destek personelleri pozisyonlarında alım gerçekleştirecek.
Eğitim sektörünün bir başka büyük kurumu olan Doğa Okulları da 2017’de yönetim ve öğretmen kadrolarına 500 kişi alacak.
YENİ ALIMLAR GÜNDEMDE
Hizmet sektöründe en çok alımı çağrı merkezleri gerçekleştirecek. Beş şehir ve sekiz lokasyonda hizmet veren ve 5 bin kişiye istihdam sağlayan Comdata Türkiye 3 bin kişiyi işe almayı planlıyor. İşe alımlarını ağırlıklı olarak müşteri temsilcisi ve yönetici pozisyonlarında yapacaklarını belirten Comdata Türkiye İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Tuba Kara, “Sektörümüz iş gücü devir oranının yüksek olduğu bir sektör. Bu nedenle gençlerin çağrı merkezi sektöründe kariyer plan-layabilmeleri için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Özellikle Anadolu’daki lokasyonlarımıza çağrı merkezi yönetici pozisyonlarında dışarıdan aday bulma konusunda çeşitli sıkıntılar yaşıyoruz” diye konuşuyor.
Çağrı merkezleri arasında yüksek alım yapacak bir başka kurum ise CMC olacak. İstanbul’da yaklaşık 350, Malatya’da yaklaşık bin 300, Şanlıurfa’da 700, Rize’de 100, Bayburt’ta 200 kişi olmak üzere toplamda 2 bin 650 kişilik alım planı belirlenmiş durumda.
Tesis yönetimi, güvenlik, cate-ring ve haşere kontrol alanlarında hizmet veren ISS de 2017’de büyük alım yapacak şirketlerden biri. Bugün 29 bin 600 çalışanı olan şirket, 2017’de yaklaşık 4 bin 500 kişiye istihdam sağlamayı hedefliyor.
ÜÇ BANKANIN PLANI
Bankacılık sektöründe her ne kadar işe alımlar açısından durgunluk beklense de 2017’de yeni istihdam yaratacak kurumlar da olacak. Bankaları ve iştiraklerinde 14 bine yakın kişiye istihdam sağlayan QNB Finansbank, 2017 yılında stratejisi ve hedefleri kapsamında bin 500’ün üzerinde işe alım gerçekleştirmeyi hedefliyor Banka, işe alımları, Türkiye genelindeki farklı şubeleri, saha satış, çağrı merkezi ve genel müdürlük ekipleri için gerçekleştirecek. QNB Finansbank İnsan Kaynaklan Genel Müdür Yardımcısı Hakan Alp, “Genel müdürlük kapsamında yaptığımız ‘Management Trainee’ ve müfettiş yardımcısı işe alımlarını her yıl ‘Finans Up’ ve ‘Finans Audit Pro’ üzerinden haziran ayında yapıyoruz. Şube ekiplerimizi ise Career programı kapsamında haziran ayında mezun olacak üniversite öğrencileri arasından seçeceğiz. Onun haricindeki tüm işe alımlanmızı yıl içerisine yayılmış bir şekilde gerçekleştireceğiz” diye konuşuyor.
Vakıfbank ve BurganBank da 2017’de işe alım yapacak bankalar arasında yer alacak.
Hangi kadrolara alım yapılacak?
PERAKENDE: Mağaza yöneticisi, mağaza personeli, satış danışmanı, tasarımcı, depo personeli, kasa personeli, departman müdürü, görsel düzenleme sorumlusu, mimar, tadilat uzmanı, şantiye kontrol uzmanı, mimari tasarım geliştirme uzmanı, konsept geliştirme uzmanı, eğitim ve gelişim uzmanı, AR-GE uzmanı, İK, pazarlama, planlama, finans, bilgi teknolojileri ve e-ticaret uzmanları.
SAĞLIK: Hekim, hemşire, genel müdür yardımcısı, hasta bakım hizmetleri müdürü, misafir hizmetleri müdürü.
HİZMET: Müşteri temsilcisi, temizlik görevlisi, güvenlik görevlisi, aşçı yardımcısı, bulaşık görevlisi, garson, resepsiyonist, teknisyen, teknik ve stratejik müşteriler pozisyonları.
YEME İÇME: Garson, kasiyer, mutfak personeli, operasyon yöneticileri, iş geliştirme, mali işler, insan kaynakları, mimar, ürün pazarlama, saha yönetim ve saha destek pozisyonları.
FİNANS: Saha satış, çağrı merkezi ve genel müdürlük bünyesindeki farklı pozisyonlar.
E-TİCARET: Operasyon, satış, bilgi teknolojileri uzmanları, lojistik, tedarik ve ürün yönetimi pozisyonları.