Uluslararası finans kuruluşları’ndan Covid-19 kredisi

PANDEMİ tüm dünyada hayatı ve ekonomiyi olumsuz yönde etkilemeyi sürdürüyor. Ülkelerin ekonomik büyümelerinin eksilere indiği bugünlerde dünya devi birçok firmanın yanı sıra özellikle küçük ve orta ölçekli firmalar da darboğaza girmiş durumda. Milyonlarca insanın işsiz kaldığı, çok sayıda firmanın ise kapısına kilit vurduğu bu yıl ihtiyacı gören uluslararası çok sayıda finansal kuruluş pandemizede firmalar için kredi musluklarını açtı, özellikle pandemi sürecinden olumsuz etkilenen firmaların hedeflendiği bu krediler hem uygun maliyetli hem de 10 yıla varan vade seçenekleriyle kullandırılıyor. Ağırlıklı uluslararası yatırım ve kalkınma bankalarının Covid-19 mağduru firmaları hedefleyen bu kredilerine Türk bankaları üzerinden ulaşmak mümkün. Söz konusu kredilerin hedefinde ise ağırlıklı küçük ve orta boy işletmeler var.

İşletmelerin bu dönemde krediye ihtiyacı verilere de yansımış durumda. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) son açıkladığı verilere göre, KOBİ kredilerinde ilk dokuz aydaki artış yüzde 38’ler seviyesinde. Kredilerin dağılımına bakıldığında bundan özellikle küçük işletmelerin faydalandığı dikkat çekiyor.

667 BİN YENİ FİRMAYA KREDİ

BDDK’dan aldığımız verilere göre yılın ilk dokuz ayında KOBI’lere sağlanan toplam kredilerin yüzde 37.5’ine karşılık gelen 318.4 milyar TL’lik kısmı orta büyüklükteki işletmelere kullandırıldı. Aynı dönemde küçük işletmelere kullandırılan krediler yüzde 41.1’lik artışla 272.2 milyar TL’ye, mikro işletmelere kullandırılan krediler ise yüzde 43.3 yükselişle 258.3 milyar TL’ye ulaştı. Küçük ve mikro işletmelere kullandırılan kredilerin toplam KOBİ kredileri içindeki payı ise sırasıyla yüzde 32.1 ve yüzde 30.4 olarak gerçekleşti. Diğer bir deyişle KOBİ kredilerinde aslan payı en küçüklerin oldu.

Yine aynı döneme baktığımızda KOBİ müşteri sayısı ise 667 bin artışla 3.77 milyona ulaştı. BDDK açıklamasında dikkat çeken bir başka veri ise küçüklerin kullandığı kredilerdeki artış oldu. Yılın ilk dokuz ayında toplam müşteri içinde en fazla payı yüzde 84.8 oran ve 3.19 milyon adet ile en küçükler olan mikro işletmeler aldı. Bu işletmeleri yüzde 11.7’lik payla küçük işletmeler ve yüzde 3.4’lük oranla orta büyüklükteki işletmeler takip etti.

BDDK verilerinden de açıkça görüldüğü gibi pandemi sürecinden en fazla etkilenen mikro ve küçük işletmelerin bu dönemde krediden yararlanma imkanları büyük oranda arttı. Bu hafta ağırlıklı olarak KOBl’leri hedefleyen uluslararası kredileri ve bunlara aracılık eden Türk bankalarını sizler için derledik. özellikle hangi banka hangi kurumdan ne şartlarla kredi sağladı ve hangi sektörleri hedefliyor araştırdık…

GARANTİ BANKASI
HEDEF İSTİHDAMI DESTEKLEMEK

Garanti Bankası pandemi sürecinde çok sayıda uluslararası finans kuruluşundan dış kaynak temin etti. Banka pandemi döneminin başında ilk kredisini Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) destekli iki fon ile aldı. Toplam 105 milyon dolar tutarındaki kredi anlaşmalarının Covid-19 Dayanışma Paketi kapsamında gerçekleştirildiği bilgisini veren Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Ebru Dildar Edin, “EBRD işleminin vadesi bir yıl olurken IFC ile gerçekleştirilen fonlamanın maliyeti 1+1 yıl vadeli oldu” dedi. Garanti Bankası bunlara ek olarak mayıs ayında vadesi dolan sendikasyon işlemini dünyada ilk defa sürdürülebilirlik performansına bağlayarak yeniledi. Söz konusu sendikasyon işlemi için iki farklı çevresel taahhüt belirlendiğini söyleyen Edin şu bilgiyi veriyor: “Anlaşmanın şartlarına göre, vadesi gelen faizde indirim uygulanacak. Pandemi dönemi içerisinde olmamıza rağmen sendikasyon işlemimize 13 ülkeden , toplam 28 banka destek verdi. Tüm işlemlerimizin maliyeti Libor+ yüzde 2.25 ve Euribor+ yüzde 2.00 olarak gerçekleşti. Her sene olduğu gibi bu sene de sendikasyon işlemimiz dış ticaretin finansmanında kullanılmak üzere temin edildi. EBRD ile imzalanan 55 milyon dolar tutarında bir yıl vadeli krediyle KOBl’ler başta olmak üzere özel sektör ve belediyelerin finansmanı desteklenecek. IFC ile imzalanan 50 milyon dolar tutarındaki 1+1 yıl vadeli kredi ile de özel sektörü küresel salgının etkilerine karşı desteklemek, ticaretin devamına ve istihdama katkı sağlamak amaçlandı.”

VAKIFBANK
ETKİLENEN FİRMALAR ÖNCELİKLİ

Vakıfbank salgının ekonomiye etkilerini en aza indirmek için pandemi sürecinde pek çok ürün, hizmet ve destek paketini hayata geçirdi. Bu dönemde yurtdışından da uygun maliyetli uluslararası fon-lama imkânları sağlayan banka, bu sayede üretime ve istihdama katkı sağlayan firmalara kaynak oluşturdu, örneğin, Mart 2017’de ICBC Grubu’ndan temin ettiği 250 milyon dolar tutarındaki üç yıl vadeli krediyi, Nisan 2020’de yine aynı vade ile 325 milyon dolar olarak yeniledi. Kısa süre önce, Dünya Bankası ile 23 yıl vadeli, 250 milyon dolarlık kredi sözleşmesi imzaladıklarını da hatırlatan Genel Müdür Yardımcısı Muhammed Onay Özkan, “Bu, tarihimizin uluslararası kalkınma bankaları özelinde, tek seferde temin edilen en büyük montanlı kredisi oldu. Bu kapsamda hemen Acil Firma Destek Projesi’ni hayata geçirdik. Pandemiden en çok etkilenen sektörlere destek sağladık. En çok da yıllık cirolardaki düşüşler göz önüne alınarak Covid-19 salgınından en çok etkilenen KOBl’leri, kadın girişimcileri, genç işletmeleri ve kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösteren firmaları finanse etmeyi hedefledik” dedi.

Banka son dönemde sürdürülebilir bankacılık alanında da önemli adımlar attı. Bu kapsamda Çevresel ve Sosyal Risk Yönetim Sistemi’nin kurulumunu yılsonuna kadar bitirmeyi hedeflediklerini ifade eden Özkan, “2019 yılsonunda, tüm dünyadaki sürdürülebilir finansmanın hacmi 2016’daki seviyenin dört katından fazla bir seviyeye ulaşmıştır. Biz de sürdürülebilir finansmana erişim için çeşitli yapılar altında gerekli hazırlıklarımızı tamamlayıp, ihraç programımızı buna uygun olarak gün-celledik. Yakın zamanda piyasa koşullarına w bağlı olarak bu alandaki fırsatları değerlendirerek bir bono ihracı gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. önümüzdeki dönemde de yurtdışın-dan uzun vadeli ve uygun maliyetli kaynaklar getirmeye, ekonomimize hız kesmeden destek olmaya devam edeceğiz” dedi.

Banka aynı zamanda bu yıl sendikasyon kredilerine de devam etti. Bu kapsamda 2020 Ocak ayında, beş yıl vadeli 750 milyon dolarlık bir tahvil ihracı gerçekleştiren banka ayrıca yine bu yıl nisan ayında 16 ülkeden 33 bankanın katılımıyla toplam 950 milyon dolarlık sendikasyon kredisi temin etti. Özkan, bu sayede bankanın toplam sendikasyon kredi bakiyesinin 1.5 milyar dolar seviyesini aştığını söyledi.

QNB FİNANSBANK
YEDİ YIL VADELİ KREDİ İMKANI

QNB Finansbank pandemi döneminde yurtdışından yaklaşık 390 milyon dolar finansman temin etti. Mayıs ayında sendikasyon kredisi formatında dokuz uluslararası bankadan, 367 gün vadeli 45 milyon dolar ve 193 milyon euro olmak üzere toplam 255 milyon dolar tutarında fonlama sağlandığını söyleyen bankanın Hazine Genel Müdür Yardımcısı Koksal Çoban, söz konusu kaynağın dış ticaretin V finansmanı amacıyla temin edildiği bilgisini verdi.

Banka sendikasyon kredisi ile eş zamanlı olarak, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile 100 milyon euro’luk bir işbirliği anlaşması da imzaladı. Bu kaynağın 50 milyon euro’luk ilk dilimi iki yıl vadeli olup özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesinde; diğer 50 milyon euro’luk bir yıl vadeye kadar olan kısım ise dış ticaret işlemlerinin desteklenmesi amacıyla kullanılıyor.

EBRD ile yapılan işbirliği anlaşmasının 2020’da zorlu zamanlarda Türk finans sektörünü desteklemek amaçlı ve EBRD tarafından Türk bankalarına sağlanan finansmanlar içinde tek iki yıl vadeli kaynak olma özelliğini taşıdığını söyleyen Çoban, “Son olarak Fransız Kalkınma Ajansı’nın özel sektör kuruluşu Proparco ile yedi yıl vadeli 25 milyon euro’luk kaynak sağlamak üzere anlaştı. Tarımı desteklemek amacıyla alman krediden küçük ve orta ölçekli işletmeler yararlanıyor. Ayrıca pandemide Kuzey Amerika, Avrupa ve Körfez ülkeleri başta olmak üzere birçok banka ile dış ticaretin finansmanı kapsamında ikili işbirliği anlaşmaları yaptık” dedi.

DENİZBANK
ALTI YIL VADELİ KREDİ ALDI

Denizbank pandemi sürecinde, Yeşil Büyüme Fonu’ndan (Growth for Green Fund – GGF) altı yıl vadeli 25 milyon euro, Güneydoğu Avrupa için Avrupa Fonu’ndan (European Fund for Southeast Europe – EFSE) altı yıl vadeli 20 milyon euro, Avrupa imar ve Kalkınma Bankası’ndan (European Bank for Reconstruction and Development – EBRD) ise vadesi iki yıla f varan 175 milyon dolar kaynak temin etti. Bankanın aynı zamanda yurtdışmdan gelen havale akımlarına dayalı seküritizasyon programı kapsamında yeni bir ihraç için çalışma yaptığını söyleyen bankanın Finansal Kurumlar Grubu Genel Müdür Yardımcısı Beril Yüzer Oğuz, uluslar üstü finans kuruluşlarının yanı sıra uluslararası yatırım ve ticari bankaların yatırımcı olarak yer alacağı kaynağın yılsonuna kadar banka hesaplarına girebileceğini söyledi. Söz konusu bu kaynakların çevreye duyarlı enerji projelerinin finansmanı için kullanıldığını açıklayan Oğuz, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Enerji verimliliği ve yenilebilir enerji yatırımları Türkiye için büyük önem taşıyor. GGF’den sağladığımız kredi ile sektör fark etmeksizin üreticilerimizin ve işletmelerimizin gerek enerji verimliliklerini artıracağı, gerekse daha fazla yenilenebilir enerji elde edebileceği yatırımlara kaynak aktaracağız. Tarım sektöründeki üreticilerimizin maliyetlerini yönetmelerini sağlayacak ucuz ve uygun vadeli finansal çözümler üretmeyi görev biliyoruz. EFSE fonundan sağladığımız kredi ile başta hayvancılık ve tarımsal üretimde faaliyet gösteren mikro ve küçük işletmeler ve girişimciler olmak üzere; yine ana faaliyet alanı kırsal bölgeler olan KOBÎ’lerimizin finansmanı, işletme sermayesi ve yatırım gereksinimleri için önemli destekler sağlıyoruz. EBRD’den temin edilen kaynak ise küçük ve orta ölçekli tarım işletmelerinin desteklenmesinde, küçük ve orta büyüklükteki belediyelerin finansmanında, aynı zamanda ülkemizin önemli bir ihtiyacı olan ihracata yönelik hammadde ve yarı mamul ithalatı işlemleri için kullandırılacak.”

TÜRKİYE İŞ BANKASI
KOBİ VE TARIMA DESTEK

Türkiye Iş Bankası uluslararası kreditörlerden sağladığı dış finansmanlar ile pandemi sürecinden olumsuz etkilenen işletmelere uzun vadeli kredi sağladı. Bu süreçte banka ilk olarak 20 Mayıs 2020 tarihinde imzaladığı sözleşme ile 539 milyon euro ve 207.5 milyon dolar tutarında 367 gün vadeli sendikasyon kredisi temin etti. Reel sektörde faaliyet gösteren firmaların dış ticaret işlemlerinin finansmanında kullanılan sendikasyon kredisinin toplam maliyeti euro diliminde Euribor+yüzde 2.00, dolar diliminde ise Libor+yüzde 2.25 oldu.

Banka ayrıca 30 Haziran 2020 tarihinde Fransız Kalkınma Ajansı’nın özel sektör temsilcisi Proparco’dan 25 milyon euro tutarında 10 yıl vadeli kredi temin etti. Banka, Proparco’dan sağladığı üçüncü kaynak olan kredi ile tarım ve tarım endüstrisi sektörlerinde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli firmaların enerji ve kaynak verimliliği sağlamaya yönelik aktivitelerinin orta ve uzun vadeli li finansmanına destek verecek. Söz konusu kaynak ile çiftçiler ve tarım endüstrisinin finansmana erişiminin sağlanmasıyla, tarımda enerji ve kaynak verimliliği hedefleniyor. Iş Bankası, 7 Eylül 2020 tarihinde ise, EBRD ile 54 milyon dolar tutarında, 367 gün vadeli bir kredi teminine yönelik sözleşme imzaladı. EBRD tarafından pandeminin ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri ile mücadele kapsamında oluşturulan finansman paketi dahilinde sağlanan kaynak ile Banka, süreçten etkilenen küçük ve orta ölçekli firmaların finansman ihtiyaçlarına destek sağlayacak.

Iş Bankası ayrıca 2 Kasım 2020 tarihinde, 448 milyon euro ve 238 milyon dolar tutarında 367 gün vadeli yeni bir sendikasyon kredisi sözleşmesi daha imzaladı. Böylece Iş Bankası 2020’de sendikasyon kredileri yoluyla, 987 milyon euro ve 445.5 milyon dolar olmak üzere toplamda yaklaşık 1.6 milyar dolar tutarında fon sağladı.

EBRD ve IFC’den KOBI’lere destek

Alternatif Bank’a 25’şer milyon dolar tutarındaki finansman sağlayan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası [EBRD] ve Uluslararası finans Kurumu (IFC) pandemiden olumsuz etkilenen Türk KOBİ’lerini desteklemeyi hedeflediklerini açıkladı. Kredi anlaşmasının ardından açıklamada bulunan EBRD Türkiye Direktörü Arvid Tuerkner, “Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Türkiye’de bugüne kadar 1 milyar euro’yıı aşan yatırımlarla yerel şirketlerin ihtiyaçlarına hızlı bir şekilde cevap verdi. Yeni kredi, Alternatif Bank’ın Türk şirketlerine kredi vermeye devam etmesini sağlayacak ve koronavirüsün ekonomi üzerindeki etkisine karşı koymaya yardımcı olacak” dedi.

IFC’nin Avrupa ve Orta Asya Finansal Kuruluşlar Grubu’ndan Sorumlu Endüstri Bölge Başkanı Vittorio Di Bello ise “Alternatif Bank’a sağladığımız kredi, Türkiye’deki KOBİ’lerin işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik devam eden çabalarımızın bir parçası. Kredimiz, KOBİ’lerin kısa vadeli nakit ihtiyaçları üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı ve mevcut istihdam seviyelerini sürdürmelerine destek olacak” değerlendirmesinde bulundu.

Kaan GÜR / Alternatif Bank Genel Müdürü
“EBRD ile gerçekleştirdiğimiz ilk nakdi kredi”

Alternatif Bank, salgından etkilenen KOBİ’lere destek olmak amacıyla Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan [EBRD) ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) toplam 50 milyon dolar tutarında kredi sağladı. Banka, EBRD ve IFC’den temin ettiği 25’er milyon dolar tutarındaki fon ile KOBİ’leri küresel salgının ekonomik etkilerine karşı desteklemek ve ticaretin devamlılığını sağlamak amacıyla kullanacağını açıkladı. Kredi anlaşmasının ardından Alternatif Bank Genel Müdürü Kaan Gür, krediyi pandemiden etkilenen firmalara kullandıracaklarına vurgu yaparak şunları söyledi: “Bankamız, uzun yıllardır güçlü ilişkiler kurduğu EBRD ve IFC ile bugüne kadar çeşitli işbirlikleri gerçekleştirdi. Son olarak, pandemi nedeniyle finansal piyasaları desteklemek amacıyla bu iki kurumla anlaşma imzaladık. Salgının hem sosyal yaşam, hem de küresel ölçekte ekonomi üzerinde büyük etkisi oldu. Bu işlemle EBRD ve IFC’nin hayata geçirdiği ‘Covid-19 Destek Paketi’nin bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz.

Paket kapsamında sağladığımız 50 milyon dolar tutarındaki krediyle salgından etkilenen KOBİ’lerimiz ve özel sektörün ticari faaliyetlerini desteklemeye daha fazla katkıda bulunacağız. Bu anlaşma EBRD ile gerçekleştirdiğimiz ilk nakdi kredi olması açısından da bizim için ayrı bir önem taşıyor.”

Esin Çetinel