Vergi barışı geliyor, beklentiler yüksek

Ülkemizin içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik durum hükümetçe çeşitli önlemler alınmasını zorunlu kılıyor. Yatırımları artırmak ve kamuya kaynak yaratmak için kapsamlı bir ((vergi barışı”geliyor…

ÜLKEMİZİN son günlerde yaşadığı darbe girişimi sonrasında hükümetçe bazı tedbirlerin alınması acil hale geldi. Siyasal, sosyal ve ekonomik istikrarın sağlanarak, yatırım ortamını iyileştirmek, ülkemizi uluslararası yatırımlar açısından cazibe merkezi haline getirmek ve bunun yanında, ekonomik kalkınmanın sürdürülebilir şekilde devamlılığını sağlamak gerekli hale geldi.

Öncelikle, yatırımların ve istihdamın artırılması, üretimin teşvik edilmesi, araştırma-geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi ve ülkemizin cazip bir yatırım merkezi haline getirilmesi amaçlarına hizmet etmek üzere, belli stratejik hedefler gözetilerek hazırlanan “Yatırım Ortamının iyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi ancak henüz Resmi Gazete’de yayımlanmadı.

Geçen hafta, “Olağandışı durumlar, piyasalar ve beklentiler” başlıklı yazımızda “beklentiler” olarak önerdiğimiz hususları kapsayan yeni “vergi barışı” da 22 Temmuz günü Maliye Bakanı tarafından kamuoyuna açıklandıktan hemen sonra buna ilişkin kanun tasarısı TBMM’ye sunuldu.

VERGİ BARIŞI NELER GETİRİYOR?

TBMM personel alımı süreçlerinde vergi barışına önem veriyor ve sunulan, “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ilişkin Kanun” teklifi ile yatırımların arttırılarak kalkınmaya yönelik kararları desteklemek, müteşebbislerin iş ve yatırım kararlarını daha sağlıklı bir şekilde almalarına imkan yaratmak amacıyla getirilecek düzenlemeler özetle aşağıdaki konuları kapsıyor.

• Özel sektörün kamuya olan borç yükünün azaltılarak borçlara, taksitle ödeme imkanı getiriliyor.

• ihtilafların sulh yoluyla sonlandırılması sağlanıyor.

• Vergi incelemesinde olan konular dava yoluna gidilmeksizin çözümleniyor.

• Vergilemede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olası riskleri ortadan kaldıran matrah artışı getiriliyor.

• işletme kayıtlarının (kasa fazlası, ortaklardan alacaklar/borçlar, stok fazlası/eksiği) fiili durumlarına uygun hale getirilerek kayıtlı ekonomiye geçiş teşvik ediliyor.

• Daha önceki yapılandırmadan yararlanıp, kanunun öngördüğü şartlar dahilinde taksitini ödeyemeyen borçlulara yeniden bir hak verilerek kamu alacakları tasfiye ediliyor.

• Bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılmasına imkan sağlaması amaçlanan “varlık barışı”nm kapsamı genişletilerek bu düzenlemeye dahil ediliyor.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Daha önce, 2011 yılında 6111 sayılı ve 2013 yılında 6495 sayılı kanularla yapılan benzer düzenlemelerin kalıcı bir çözüm getirmediği görülmüştü. Bu defa getirilen düzenlemelerin de kalıcı bir çözüm olamayacağı bilinmeli. Bu tür düzenlemeler ancak geçici çözümler getirmekte. Oysa vergi kanunlarında yapılacak köklü değişikliklerin kalıcı çözümler getirmesi esas olmalı. Daha önemlisi, beyan görevlerini yerine getirerek vergisini zamanında ve düzenli ödeyen mükellefleri de incitecek düzenlemelerden kaçınılmalı. Tasarı, bugün için bir ihtiyaç olarak faydalı sonuçlar verebilir. Tasarının nasıl kanunlaşacağı, ancak plan bütçe komisyonu ve meclis görüşmeleri sonrası netleşecek. Ancak,

• Yapılacak düzenlemenin bir vergi affı kanununa dönüşmemesine özen gösterilmeli.

• Düzenlemelerin kalıcı olması için bilançoları bozan başka hususlar da dikkatte alınmalı. Özellikle kar dağıtım stopajı oranı düşürülmeli veya mevcut biriken (dağıtılmayan) karların bir defaya mahsus olmak üzere düşük (yüzde 3-5 gibi) bir vergi oranı ile dağıtılmasına olanak sağlanmalı.

Bu tasarıya dahil edilen “varlık barışı”nm hiçbir vergi alınmadan veya hiç bir incelemeye tabi tutulmadan getirilmesi de kamuoyunun tepkisini çekebilir.

Genel olarak vergi aflarma karşıyız. Ancak, olağanüstü hallerde gerek duyulabilecek yapılandırmalar yararlı olabiliyor. Bu tür düzenlemelerin sıklıkla yapılması yerine Anayasa’ya uygun, diğer yasalara uyumlu olması, bir defaya mahsus olması, mükelleflerin beklentilerine cevap bulması, ekonomiye katkısı olması ve sağlıklı bir sonuç alınması açısından düzenlemenin çok iyi irdelenerek yapılması önem taşıyor.

TALHA APAK
Yeminli Mali Müşavir (YMM)
talha.apak@paradergi.com.tr