Vizesiz En Çok Ülkeye Girebilen Ülkeler

Pasaport İtibar Endeksi’ne göre vizesiz en çok ülkeye girebilenler Danimarkalılar. Onları ABD vatandaşları takip ediyor…

YAZ mevsiminin yaklaşmakta olduğu bir dönemdeyiz. Herkesi tatil ve seyahat heyecanı sarmış durumda. Fakat yabancı ülkelere girmek kolay değil. Vize, döviz, sağlık sigortası ve hatta aşı belgesi gibi bürokratik işlemlerle uğraşmak zorundasınız. Öte yandan, bazı ülkelerin pasaport sahipleri ise çok şanslı.

Pekiyi en şanslı ülke hangisi? Akla hemen ABD geliyor ama ondan da şanslıları var. Danimarka gibi… Evet, Danimarkalılar, tam 169 ülkeye vizesiz girebiliyor. Uluslarası turizmin önde gelen seyahat acenteleri, biraraya gelip, “Pasaport itibar Endeksi hazırlamış. Bu endekse göre Danimarka’yı, 166 ülkeye vizesiz girişle ABD izliyor.

KAÇ ÜLKE TARTIŞMASI…

Aslında bu alanda yapılmış istatistiklerin hepsi tutarlı değil. Bazı istatistiklerde ABD ve Ingiltere, bazılarında İsveç, Norveç ve Finlandiya, bir başkasında ise Fransa, Almanya, Güney Kore liste başım paylaşıyor. Bunun sebebi, dünyada kaç ülke olduğu sorusuyla ilgili. Bu somya 189 ile 196 arasında vereceğiniz her cevap doğru sayılabilir. Çünkü bağımsızlığını ilan etmiş her ülkenin, diplomatik açıdan tanınması gerekiyor. Diğer ülkeler tarafından tanınmamış ülkeleri hesaba katmak gerekir mi? 9 Temmuz 2011 tarihi itibariyle ‘Güney Sudan’ın, bağımsızlığını ilan edip Birleşmiş Milletler’e üye olmasıyla BM’ye kayıtlı ülke sayısı tam 193 oldu. Oysa ABD Dışişleri Bakanlığı, 194 ülkeyi diplomatik olarak tanıyor. Kosova, Karadağ, Sırbistan bağımsız devlet olarak kabul edilirken Filistin, Grönland, Batı Sahra ve hatta Tayvan bile tartışmalı konumda. Tayvan’ı bağımsız ülke olarak kabul etmeyip Çin’in bir eyaleti sayan ülkelerin sayısı hayli fazla. Öirleşik Krallık bile tek ülke mi, Ingiltere, İskoçya, Galler’den oluşan üç ülke mi? Grönland’ı Danimarka ile bir mi yoksa ayrı mı saymak gerekiyor? Bu ve buna benzer sorulara kesin cevap vermek hiç kolay değil.

Biz yine pasaportlara dönelim. En güçlü pasaportların Avrupa ülkeleriyle ABD, Japonya ve Singapur’da yoğunlaştığı görülüyor. Bu ülkeler, dünyanın dörtte üçüne sorunsuz kabul edilmenin ayrıcalığını yaşıyor. Bu ayrıcalık, beraberinde ticari kolaylıkları da getiriyor. Fakat Kongo, Yemen, Kosova, Komor Adaları, Burundi, Somali, Afganistan, Etiyopya, Nepal, Solomon Adaları, Filistin, Myanmar gibi ülkeler hiç de şanslı değil. Pasaportları, dünyanın beşte birine bile zor kabul ediliyor. Rus pasaportu yüz ülke sınırının altında kalıyor. Ruslar, 98 ülkeye kolay giriş yapabiliyor. Çin 74, Hindistan 59 ülkeyle ortalamanın bir hayli gerisinde.

Kaç Çeşit Pasaport Var?

■ Turist pasaportu: Düzenli pasaport da denir. En çok kullanılan pasaport şekli.

■ Resmi pasaport: Hizmet pasaportu veya özel pasaport olarak da bilinir. İş amaçlı seyahat eden, resmi unvan sahibi kişilere verilir.

■ Diplomatik pasaport: Uluslararası seyahatler için ülke diplomatlarına verilir. Akredite diplomatların diplomatik dokunulmazlığı da olur.

■ Geçici pasaport: Acil pasaport da denir. Pasaportunu kaybedenlere, yenisinin çıkarılması zaman alacağı için verilen geçici bir belge niteliği taşır.

■ Kolektif pasaport: Bir ülkeyi ziyaret edecek olan bir grup öğrenciye çıkarılan ortak pasaport şeklidir.

■ Aile pasaportu: Bir ailenin tamamı için çıkarılmış pasaporttur. Çocuklar bu pasaporta işlenir.

■ Biyometrik pasaport: E-pasaport olarak da adlandırılır. Belirli ölçülerde ve dijital formatta bir fotoğraf ile sahibinin kişisel bilgilerinin elektronik olarak saklandığı pasaporttur.

■ Laissez-passer: Ulusal hükümetler veya uluslararası kurumlar tarafından verilen pasaport türüdür. Acil insani yardımlarda başvurulan bir yöntemdir.

■ Mülteci seyahat belgesi: Bir ülkeye sığınmak için başvuranlara pasaport yerine verilen kimlik belgesidir.

Pasaport hikayeleri

■ M.Ö. 450 yılında, Pers (bugünkü İran] Kralı Artakserkses, din adamı Nehemya’ya Ortadoğu ülkelerine serbestçe girebilmesi için adını taşıyan yazılı bir izin belgesi vermişti. Pek çok tarihçi, bu belgenin ilk pasaport olduğuna inanıyor.

■ Günümüzdeki şekline en yakın ilk pasaportu İngilizler çıkarmış. Kral 5’inci Henry, 1414 yılında yayınladığı bir bildiri ile ülke dışına çıkacakların, bir tür kimlik yerine geçen belge taşımaları gerektiğini duyurmuştu.

■ Pasaportlar 1772 yılına kadar Latince ve İngilizce yazıldı. 1885’ten sonra Fransızca da kullanılmaya başlandı.

■ Ünlü ajan James Bond serisinin İngiliz yazarı lan Fleming, 1937’de İtalyan diktatörü Benito Mussolini’nin pasaportunu satın almıştı. Fleming pasaportu, ipek kaplı özel bir kutuda sakladı. Pasaport, 1972’de bir açık artırmada bin 200 sterline (bin 791 Amerikan Doları’na) satıldı. Bugünkü değerinin on binlerce dolar olduğu ifade ediliyor.

■ Pek çok kişi ikinci bir pasaport sahibi olma peşindedir. Bunun sebepleri, vergilerden kaçmak, iş imkanlarını genişletmek ve prestjj elde etmektir. En gözde pasaport ise, 160 ülkeye vizesiz giriş sağlayan Güney Kore pasaportudur. İş adamları, böyle bir pasaport için 46 bin dolar ödemeye razıdır. Güney Kore hükümeti de bedeli sürekli artırmaktadır.

■ Pek çok komşu ülke, kendi aralarındaki seyahatler için pasaport kullanmaz. Örneğin Kenya, Tanzanya, Uganda, Ruanda ve Burundi vatandaşları, ortak “Doğu Afrika Seyahat Belgesi”nden yararlanır. Hindistan, Nepal ve Bhutan için de aynı şey söz konusudur. Fakat bu belgeler, diğer ülke seyahatlerinde geçmez.

■ Avrupa Birliği’nin 28 üyesinin vatandaşları ile Andorra, Monako, Norveç, San Marino, İzlanda, İsviçre, Liechtenstein vatandaşları, ulusal kimlik kartlarıyla birbirlerinin ülkesine giriş çıkış yapar. Pasaport kullanmaz.

■ ABD hükümeti de Kanada, Meksika, Karayip Adaları ve Bermuda’ya sık seyahat edenler için kredi kartı büyüklüğünde bir seyahat kartı çıkarmıştır. Sadece söz konusu ülkeler için geçerli olan bu kartları giriş-çıkış yaparken sadece makineye okutmak yeterlidir.

■ Şimdiye kadar 150 bin kişi, internetten Sealand Prensliği pasaportu satın almıştır. Sealand, ikinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere’nin güneydoğu kıyılarında sığ sulara kurduğu ve ağır silahlarla donattığı savunma platformlarıdır. Bir ülke, bir toprak parçası değildir. Başta İngiltere ve Fransa olmak üzere hiç kimse bu platformları resmi olarak tanımamıştır.

■ Her ay milyonlarca turistin giriş yaptığı arama motoru Skyscanner.net’e göre, en pahalı pasaport, 203 euro ile Türk pasaportudur. En ucuzu ise bir Güney Afrika ülkesi olan Swaziland’ın pasaportudur. Bu ülkede pasaportu 3.4 euro karşılığı alabilirsiniz.

■ İngiltere’de bütün pasaportlar, Kraliçe adına çıkarılır. Ama şimdiye kadar 116 ülkeyi ziyaret etmiş olan Kraliçe’nin pasaporta ihtiyacı yoktur. Hangi ülkeyi ziyaret ederse etsin kendisinden asla pasaport sorulmaz. Emrinde çalışan kraliyet kuryeleri, özel kraliyet pasaportu taşır. Bu çok ayrıcalıklı onura erişebilen kişilerin sayısı 15’i bulmaz.

■ İngiliz pasaportunun itibarına rağmen ispanya, Cebelitarık’ta çıkarılmış İngiliz pasaportlarını kabul etmez. Cebelitarık, İspanya’nın güney ucunda yer alan Britanya denizaşırı toprağıdır.

■ Papa’nın bile pasaportu vardır. Vatikan’ın çıkardığı “1 numaralı pasaport”, elbette ki Papa’nındır. Vatikan’da göçmen bürosu yoktur.

■ Pasaport, paradan daha çok taklidi yapılan bir belgedir. Ülkeler, pasaportlarının taklit edilmesini önlemek için değişik yöntemler kullanır.

Bir Orta Amerika ülkesi olan Nikaragua, en güvenli pasaporta sahip olmakla övünür. Nikaragua pasaportunda tam 89 farklı güvenlik özelliği vardır.