Volatilite geçici, stabilizasyon kalıcı

Kurlardaki istikrar nedeniyle uzun süredir nefes alan reel sektör, geçen haftaki oynaklıkta paniğe kapılmadı. İş dünyası volatilitenin geçici olduğunu, iki hafta içinde piyasaların sakinleşeceğini düşünüyor.

GEÇEN hafta kurlardaki aşırı oynaklık nedeniyle “volatilitenin yüksek olduğu eski günlere” dönülmesi endişesine kapıldı. Son dönemde gerek dolar gerekse euro’nun stabil durumda olması reel sektörde hem ihracat hem de ithalat cephesine rahat nefes aldırmıştı. Özellikle geçen yıl seçim döneminde zirveye çıkan volatilite nedeniyle hesap ve plan yapmakta zorlanan reel sektör temsilcileri, stabilize dönemde daha rahat önlerini görebildikleri için cesur kararlar almaya başlamıştı. Ancak yeni bir hükümet kurulması ihtimali ile piyasalar adeta bekle-gör politikası izlemeye başladılar. Kritik kararları kurların birkaç haftalık hareketlerine göre alacaklarını belirten reel sektör temsilcileri, “Şimdilik planlarda değişiklik yok. Bekleyip gelişmeleri takip edeceğiz” mesajı veriyorlar.

“YÜKSELİŞ GEÇİCİ”

Aslına bakılırsa Türkiye şartlarında her türlü koşula son derece dayanıklı olan reel sektör, kurlardaki oynaklıkla tedirginlik yaşasa da bunun geçici bir durum olduğunu düşünüyor.

Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçı Birliği Başkan Yardımcısı Jak Eskina-zi, kurların AK Parti Kongresi’nden sonra eski seviyelerine geleceğini düşünüyor. Ciddi bir tedirginlik hissetmediklerini belirten Eskinazi, “Kurların geçen haftaki yükseliş hareketi geçici. Zaten geriye gelmeye başladı. Ben tahmin ediyorum ki, kongreye kadar böyle yükselişler devam eder ama sonra eski seviyelerine gelir” diyor. Mart-nisan aylarında yaşanan sta-bilizasyondan memnun olduklarını vurgulayan Eskinazi, bu yıl doları 2.85-2.90, euro’yu ise 3.30 civarında tahmin ederek planlarını yaptıklarını açıklıyor.

“TEDİRGİN OLMADIK”

Cabani Ayakkabı Yönetim Kurulu Üyesi Cem Kubilay Kaban da kurdaki oynaklığı anlık hareketler olarak değerlendiriyor ve tekrar kurların aynı banda oturacağını düşünüyor.

Kurların belirli bir seviyede gittiği günlerde daha kolay plan ve maliyet yapabildiklerini vurgulayan Kaban, “Bence kurlar bir hafta içinde eski seviyelerine gelecektir. Başbakanın kim olacağı işaret edildikten sonra kurlar da normalize olacaktır. Siyasi meselelerin çözümü için belirli bir mutabakatla hareket edildiğinde bizler açısından sıkıntı yok. Bu nedenle kurların yükselmesi nedeniyle bir tedirginlik duymadık” diye konuşuyor.

TES Konfeksiyon Yönetim Kurulu Başkanı Erman Hala-çoğlu ise, bu yıl ortalama dolar kurunu 3 TL, euro’yu ise 3.3 TL tahmin ederek sene başında hesaplarını yaptıklarını belirterek sözlerine başlıyor.

“Stabilizasyon dönemlerinde ithal getirdiğimiz ürünlerin etiketlemesini daha rahat yapıyoruz” diyen Halaçoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Biz hesaplarımızı mevsimlik olarak yapıyoruz. Kurların belli bir seviyede gitmesi işlerimizi rahatlatıyor. Bu nedenle volatilite hiç istemediğimiz bir durum. Kurlar kadar son zamanlarda ithal mallara gelen gümrük vergileri de bizleri olumsuz etkiliyor.”

ALTERNATİF SENARYOSU VAR

Yalnızca dış ticaretle uğraşanlar değil inşaat sektörü de kurları yakından takip ediyor. Kurumsal firmalar için fabrika, lojistik merkezi, depo, okul gibi gayrimenkuller geliştirip, uzun dönemli kiralamalar yapan MGY İnşaat’m Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Gökhan Yeşilkaya, son aylarda kurda ciddi oynamalar olmamasının kendilerini memnun ettiğini belirterek sözlerine başlıyor. Geçen hafta yaşanan hareketliliğin kalıcı olmadığını düşünen Yeşil-kaya, şu değerlendirmeleri yapıyor:

“Geçen 15 ayda 167 bin metrekare inşaat yaptık. İnşaat malzemeleri genelde dolarla satılıyor. Biz kurumsal firmalara uzun vadeli kiralamalar yapıyoruz. Dolar, euro, TL, farklı kontratlarımız var. Biz pozisyonumuzu alırken alternatif senaryo ile çalışıyoruz. Herkesin kazandığı para ile borçlanması gerekiyor. Yoksa dolar, euro ne olacak diye takip etseniz kalp krizi geçirirsiniz. Ben kurda çok fazla artış beklemiyorum; bilakis düşüş devam edecek gibi görünüyor kısa vadede. Doların 2.85-3.00 araladığında olacağını düşünerek planlarımızı yaptık.”

“EURO DAHA STABİL”

Pernod Ricard MENAT CEO’su Selçuk Tümay ise, ithalatlarının yüzde 90’ını euro ile yaptıklarını söylüyor. Ekonomiye güvende sıkıntı olduğunda kurların aşırı hareketlerine şahit olunduğunu belirten Tümay, “Euro, dolara göre daha stabil. Bu nedenle kendimizi biraz daha rahat hissediyoruz.

Ekonomiye güvende sorun olduğunda dolara talep artıyor. Bence euro kısa vadede bu seviyelerini korur. Yılsonunu da 3.35 seviyelerinde bitirir diye öngörüyoruz” şeklinde konuşuyor.

“ASIL SORUN SGK’NIN KURU”

Keymen İlaç’m eski ortaklarından olan Emre Ecza Deposu Genel Müdürü Doktor Mutlu Topal, kurların hareketinin ilaç sektöründe büyük etkisinin olmadığını belirtiyor. Bu nedenle geçen haftaki hareketi de çok önemsemeyen Topal, sektörün dinamiklerini şöyle anlatı yor:

“İlaç hammaddesini ağırlıklı dolarla alıyoruz. Bağlantılar yıllık yapıldığı için günlük kuru çok takip etmiyoruz. Devletin ilaç alanlarında uyguladığı kur bizim için çok daha önemli. Halen SGK, 1 euro’yu 2.11’den hesaplıyor. İlaçta operasyon giderek daha sürdürülemez hale geliyor. Gider kısıtlamalarına gidildi, kongre katılımları azaldı ve 10 bine yakın mümessil işini kaybetti. Kısa vadede kar etmesek de sektöre uzun vadeli bakıyoruz.”