Yaratıcı, İşlevsel Maske Tasarımları Yarışı
YENİ tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla birlikte günlük yaşantımızın en vazgeçilmez aksesuarı maskeler haline geldi. Maske takmak artık kapalı mekanlara girmek için öncelikli koşul. Bu nedenle bu medikal ekipmanın üretim ve tasarımında önemli gelişmeler yaşanıyor. Dünyanın dört bir yanından inovatif maske projeleri gelirken, ülkeler işlevsiz ve insan sağlığına zararlı olabilecek bazı maskelerin üretim ve kullanımının önüne geçmek istiyor.
Son olarak yaşanan trajik olayda, salgının çıkış yeri olan Vuhan’da 26 yaşındaki bir gencin yüzünde maskeyle 3 kilometreden fazla koşması sonrasında sol akciğerinin yüzde 90 daraldığı ve kalbini vücudunun sağ tarafına doğru hareket ettirdiği anlaşıldı. Göğüs cerrahisi uzmanı Chen Baojun, adamın vücut yapısı itibarıyla akciğerde hava kaçağı olarak bilinen “pnömotoraks”a duyarlı olduğunu ve olayın koşarken maske taktığı için gerçekleştiğini söyledi.
Maske kullanımıyla ilgili yaşanan bir zorluk, maskenin bazı zorunlu durumlarda çıkarılmak zorunda olması. Bu duruma İsrailli mucitler el atarak, hem mekanik hem de otomatik olarak ağız kısmı açılabilen bir maske geliştirdiler. Çatalı maskeye yaklaştırdığınızda maske bunu algılayarak otomatik olarak açılıyor ve uzaklaştırdığınızda kapanıyor.
ALARM VERİYOR
Maske geliştirme çabalarının en önemlisiyse Harvard ve MIT üniversitelerinin ortak çalışmasından geldi. Altı yıldır Ebola ve Zika gibi lokal coğrafyalarda baş gösteren salgınlarla mücadelede, virüsü tespit ederek alarma geçen bir maske üzerinde çalışan biyomiihendisler, bu projeyi Covid-19 ile birlikte genişletti. Bu tasarımda maske bir kişinin nefesinden, öksürüğünden veya burun akmasından koronavirüs belirtilerine sahip olduğunu anlıyor ve ışık yakarak alarm veriyor. Araştırmacılar bu tespit etme yöntemine ateşi de dahil etmek üzere çalışıyor.
Konuyla ilgili uluslararası medyaya konuşan ekipteki MIT mühendislerinden Jim Collins, maskenin havalimanlarında, işyerlerinde ve hastanelerde kullanılabileceğini söylüyor. Collins, “Dünya uçuşları yavaş yavaş başlatıyor. Uçağa binmeden önce koronavirüse sahip olan kişiler böylece tespit edilebilir.
Öte yandan işyerlerinde kullanılabilir veya hastanelerde şüpheli bir kişinin gerekli testleri yapılmadan erken teşhisi amaçlı faydalanılabilir” diye konuşuyor.
ŞULE GUNER
