İyi Yönetici Olmak İçin

Türkiye’deki üst düzey yöneticiler en çok iletişim ve algı yönetimi konusunda zorlanıyor. Öncelikli talepleri ise ekip yönetimi, liderlik gelişimi ve koçluk alanında eğitim almak. İngilizce konusundaki yetersizlik ise şaşırtıcı düzeylerde…

KÜRESELLEŞME ve artan rekabet, iş hayatını her geçen gün daha karmaşık hale getirirken yöneticilerden de bir dizi işlevi yerine getirmesi bekleniyor. Etkin ve verimli bir takım yaratması, doğru bir vizyon ve strateji geliştirmesi, çalışanları ve müşterileri memnun etmesi, inovasyona liderlik etmesi, şirketin karlılığını artırması, bu beklentilerden yalnızca birkaçı. Üstelik tüm bunları gerçekleştirmesi istenen yöneticinin üzerindeki zaman baskısı da bitmiyor. Bu koşuşturma içinde yöneticiler mevcut bilgi, beceri ve yetkinliklerine ek olarak farklı fikirlere, yaratıcı düşüncelere ve en önemlisi de davranışsal açıdan çok daha farklı yaklaşımlara ihtiyaç duyuyor. Başka bir deyişle eğitim almak istiyor ama iş hayatının yoğunluğu yüzünden bu eğitimlere de mümkün olduğunca kısa süreler ayırmayı tercih ediyor. Fakat kısa süreli, ‘hap’ niteliğindeki eğitimler yapısal sorunların çözülmesinde yeterince etkili olamıyor.

Son dönemde yöneticiler tarafından en fazla talep edilen eğitimler özellikle iletişim ve koçluk yetkinliği üzerinde yoğunlaşıyor. Human Group’un yaptığı araştırmaya göre, yöneticilerin en çok talep ettiği eğitimler, her düzeyde geri bildirim vermek, liderlik becerilerini geliştirmek, bireysel farkındalık kazanmak, kurumun ve birimin ekonomik verimliliğini artıracak vizyoner bakış kazanmak, kaynak yönetimi, ekip yönetimi, koçluk, çatışmayı yönetmek, motivasyon sağlamak, zaman yönetimi ve önceliklendirme yapmak, karar almak, hedef belirle mek olarak sıralanıyor.

YÖNETİCİLER İLETİŞİMDE ZORLANIYOR

ÎK Danışmanlık şirketi Human Group Genel Müdürü Gaye Özcan’a göre, yöneticilerin en çok zorlandıkları alanların başında iletişim geliyor. Özellikle ekip üyeleriyle iletişimde açık iletişim kurmak, sorumluluk vermek, geri bildirimde bulunmak, takdir etmek, ortak vizyon oluşturmak gibi konularda zorlanıyorlar. Bu noktada onlara en çok önerilen eğitimler de bu eksikleri gidermek doğrultusunda şekilleniyor.

Yöneticilere daha çok insan yönetimini kapsayan eğitimlere yönlendirdiklerini aktaran Özcan, “Ekibimizi yönetmek ve yönlendirmek için öncelikle ‘insan’ı çok iyi tanıyor olmalıyız. Çalışanlara ilham vererek onları iş sonuçlarına kilitleyen, ekibin gelişimini ve verimliliğini destekleyen, yaratıcı ve yenilikçi bir ortam yaratan liderlerin daha başarılı olduğunu gözlemliyoruz” diyor. Bunun yanı sıra özellikle Türkiye gibi gelişen pazarlarda yöneticiler için en büyük ihtiyaç özellikle adaptasyon, esneklik, yenilikçilik, dış dünyaya uyumlu stratejiler geliştirme gibi konular üzerinde yoğunlaşıyor.

UZUN SOLUKLU PROGRAMLAR

Peki iş ve zaman stresi ile savaşan yöneticiler talep ettikleri bu eğitimlere ne kadar vakit ayırabiliyor? Kurum-ların gereksinimleri doğrultusunda, sınıf içi gelişim süreleri, gelişime en uygun yöntemin belirlenmesi, makale-kitap okuma, koçluk, uzaktan eğitim, webinar, seminerler gibi gelişim araçlarının sürece dahil edilmesi nedeniyle süreler eğitimden eğitime çok farklılaşabiliyor. Gaye Özcan, yöneticilere sınıf içi eğitimi 6-7 gün olan ancak üç ila sekiz aya yayılan ve gelişimin iş yaşamında hayata geçirildiğinin gözlemlendiği uzun soluklu programlar önerdiklerini belirtiyor. “Birkaç modülden oluşan bu programlar önce kendilerini yönetmekle ilgili farkındalıklarının geliştirilmesine yönelik gelişim adımları içeriyor. Daha sonra kişilerle ilişkilerinde yaşadıkları zorlukları aşmaları adına aksiyon almalarını sağlıyoruz. Son olarak da işin kendisine, büyük resmi görmeye, stratejilere, hedeflere yönelik eğitim planları yapıyoruz” diyen Özcan, süreç boyunca da yöneticilerin öğrendiklerini iş sonucuna yansıtmalarını sağladıklarını belirtiyor.

“LİDERLİK BECERİLERİ GELİŞTİRİLMELİ”

İletişim konusunda destek alan yöneticilerin bir sonraki aşamada en çok eksikliğini hissettiği yetkinlik ise koçluk. Sadece yöneticilerin değil tüm çalışanların üzerinde ciddi bir hedef ve zaman baskısı var. Bu da artan stres ve düşen motivasyonla sonuçlanıyor. Koçluk yapan yöneticiler çalışanların potansiyelinin ortaya çıkmasına yardımcı olup, güçlü yönlerini ortaya çıkararak, gelişim programlarının hazırlanması için onları yönlendiriyor. Ve bu beceriye sahip olmak yöneticiler için artık olmazsa olmaz haline gelmiş durumda.

Navitas Eğitim Danışmanlık Koçluk Hizmetleri Kurucusu Demet Uyar, koçluluğun yanında liderlik becerilerini geliştirmek üzere yöneticilerden sıklıkla talep aldıklarım söylüyor. Son zamanlarda ise liderlikte pozitif psikoloji kavramının ilgi gördüğünü, liderlerin pozitif psikoloji araçları kullanarak ekiplerinin güçlü yönlerinden faydalanmayı, böylelikle onların daha verimli ve pozitif ilişkiler içinde çalışmalarını sağladıklarını söylüyor.

Liderlerin programlan çok yoğun olduğu için eğitime iki veya üç günden daha fazla zaman ayırmaları pek mümkün olmuyor. Eğitimler bittikten üç ay sonra grup koçluğu formatında takiple veya birebir koçlukla öğrenilenleri pekiştirdiklerini aktaran Uyar, .yöneticilerin kişisel farkındalık ve koçluk eğitimlerinin yanı sıra duygusal ve sosyal zeka eğitimlerine katılmalarını da öneriyor. “Bu hem bireysel hem de liderlik gelişimi için ön şart. Bunun yanı sıra kişisel farkmda-lık eğitimlerine katılmalarını ve medi-tasyon yapmalarını öneriyoruz. Bu şekilde hem yetkinliklerinin gelişmesi hem de kendilerine özgü çözümler ve uygulamalarla davranış değişikliğinde kalıcılık sağlayabiliyoruz” diyor. Özellikle kadın yöneticilerin kendilerini geliştirmek için daha fazla çaba sarf ettiklerini belirten Uyar, farkındalığı artan yöneticilerin kendilerini geliştirmeye daha açık olduklarını söylüyor.

EĞİTİMLER ‘HAP’ OLMAMALI

Bugün iletişim ve liderlik gelişiminden sonra en fazla talep edilen eğitimlerin başında ise Y jenerasyonu yönetimi geliyor. Artık çalışan kesimin büyük bir kısmını oluşturan Y kuşağına liderlik etmek üzere bu eğitime talebin arttığını söyleyen Management Centre Türkiye CEO’su Tanyer Sönme-zer yöneticilere en çok liderlik, değişim yönetimi, kurum kültürü, yönetim gelişimi, inovasyon eğitimleri verdiklerini belirtiyor. Sönmezer, “Bir şeyi değiştirmeden farklı sonuç beklemek, dün yaptığınız gibi yapıp farklı sonuç beklemek ruh hastalığıdır diyor Einstein. Bu yüzden önümüzdeki 10 yılda Türk yöneticilerinin bir numaralı ihtiyacı ‘değişim yönetimi’ yetkinliği olacaktır” diyor. Gerekli donanımın bir ya da iki günlük bir eğitimle oluştu-rulamayacağım, zamana yayılan bir yetkinliğin oluşabilmesi için minimum 12 – 18 ayın gerekli olduğunu söyleyen Sönmezer, “Çok temel bir beceriyi edinmek için bile çoğu zaman bir günlük eğitim yetmiyor. O yüzden kısa süreli eğitimlerden çok, uzun vadeli bir planlama yapılması gerek. Türk yöneticiler kısa eğitimlerle ‘haplar’ istiyor fakat bu haplar maalesef sadece ağrıyı kesiyor, asıl dertleri çözmüyor. Bir süre sonra ağrı yeniden başlıyor” diyor.

Yöneticilerin en çok talep ettiği eğitimler

■ Geribildirim vermek (her düzeyde)

■ Liderlik becerilerini geliştirmek ve rol model olmak

■ Kendini yönetmek – bireysel farkındalık (bireysel olarak güçlü yanlarını, öğrenme stillerini, iş yapış tarzlarını, en iyi performans gösterdikleri koşulları bilmek ve psikolojik olarak güçlü olmak)

■ Vizyoner bakış / büyük resme odaklanmak (kurumun ve birimin ekonomik verimliliğini artıracak bir bakış açısı kazanmaya dair konular)

■ Kaynak yönetimi (insan dahil her türlü kaynağı ekonomik açıdan anlamlı sonuçlar üretecek şekilde organize etmek)

■ Ekip yönetimi (astları, yatay iletişimde oldukları diğer yöneticiler ve kurum içi/dışı diğer paydaşlarla etkin bir iletişim içinde olmak)

■ Yenilikçi ve yaratıcı uygulamalar (rekabet gücünü artıracak farklılaşma fırsatlarını görebilme ve sektörel-sektör dışı değişimleri, içinde yaşanılan eko-sistemi anlayarak vizyoner bir bakış geliştirebilme)

■ Koçluk (her düzeyde)

■ Çatışmayı yönetmek (astlar arası, eş düzeydeki yöneticilerle, departmanlar arası)

■ Motivasyon sağlamak

■ Zaman yönetimi ve önceliklendirme yapmak

■ Karar almak

■ Hedef belirlemek ve hedeflerle yönetim (performans takibi).

Tanyer Sönmezer / Management Centre Türkiye CEO’su
Öncelik İngilizce olmalı

Türkiye’de çoğu yöneticinin almaktan imtina ettiği eğitim İngilizce. Türkiye’de en beğenilen şirketler dahil birçok şirketin tepe yönetiminde İngilizce bilgisinin son derece geride olduğunu, çalıştıkları uluslar arası şirketlerle iletişim esnasında güçlü noktalarını ortaya çıkaracak kadar konuşamadıkları görüyoruz. Yöneticilere öncelikli önerim İngilizce’lerini geliştirmeleri.

Türkiye’nin daha büyük bir ekonomi olabilmesi için inovasyon, liderlik ve İngilizce artık olmazsa olmaz. Bunlar gelişmeden bırakın şirketleri, ülkenin büyümesi mümkün değil. Bu nedenle öncelikle bu başlıklara odaklanılması gerek.

Pınar KALAY / Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı
25 yöneticimiz koçluk eğitimi aldı

2014 yılında şimdiye kadar, yaklaşık 250 orta ve üst kademe yöneticimiz, farklı yönetsel eğitim programlarımıza katıldı. Ayrıca 25 üst kademe yöneticimiz, yönetici koçluğu süreci ile desteklenirken, 130 yöneticimiz de takım koçluğu çalıştaylarına ekipleriyle birlikte katıldı. Vodafone İnsan Kaynaklan departmanı çatısı altında Red Academy bünyesinde, Liderlik ve Yetenek Gelişimi başlığı altında, farklı yönetsel kademelerdeki yöneticiler için yönetsel yetkinliklerinin geliştirilmesine yönelik farklı programlar sunuyoruz. Bu kapsamda, yöneticilerimiz en çok liderlik, ekip yönetimi, geri bildirim ve koçluk becerilerini destekleyecek eğitimleri tercih ediyorlar. Bu programlarda önceliğimiz, farklı liderlik seviyelerini kendi ihtiyaçları doğrultusunda özel içeriklerle buluşturmak. Bu süreçlere yalnızca tek seferlik eğitimler olarak değil, ön çalışma ve takip çalışmalarıyla birlikte bütünsel süreçler olarak bakıyoruz ve gelişim alanındaki en yeni teknolojileri [m-öğrenme, video öğrenme, e-öğrenme, oyun, simülasyon, sanal sınıf, vb.] de bu süreçleri destekleyecek şekilde resme dahil ediyoruz.

Minu EDİS / Derin Eğitim Kurucu Ortağı, Eğitmen
“Kendini ve takımını tanı, yönet!..”

Yoğun işten ayrılmalar, motivasyon kaybının ortadan kaldırılması ve kurum aidiyetinin pekiştirilmesi gibi sebeplerle son dönemde en çok koçluk, takım çalışması ve yönetim başlıklarına yönelik eğitimlere talep oluyor.

Biz eğitim programlarımızla üç fazın altını çiziyoruz: Birincisi kişinin kendini tanıması çok önemli, diğeri takımının ve takımındaki farklılıkların farkında olması ve son olarak da farklılıkları nasıl yöneteceğini bilmesi. Örneğin, ‘Yıldız Takım Olmak’ başlıklı takım eğitimlerinde kişilerin birbirleri ile nasıl daha etkin çalışabileceklerine ilişkin çıkarımları sağlamak ve farkındalığı artırmak hedefleniyor. Bu eğitimlerde ‘Yıldız Takım Olmak’ yönünde güçlü ve gelişime açık yanların altı çiziliyor ve takımın gelişimi için hedef konuluyor. ‘Yönetim’ eğitimleri takımların nasıl daha etkin yönetilmesi, nasıl daha etkin iletişim kurulmasını irdeleyen ve çalışanın potansiyelini ortaya çıkarıp, fark etmesini sağlamaya ve geliştirmesini desteklemeye yönelik eğitimler. ‘Koçluk’ eğitimleri ise kişinin kendi değerleri, güçlü tarafları ve gelişim noktalarını yönetici gözüyle değerlendirmesi açısından bir yol haritası çizmesini kolaylaştırıcı, gelişim süreçleri.

Bahar Özen ŞANSAL/ Pfizer Türkiye ve Kafkaslar İnsan Kaynakları Direktörü
“Yöneticilerimizin koçiuğa ilgisi yoğun”

Son dönemde bireysel olarak yöneticilerimize özel koçluk programları ile destek sağlıyoruz. Aldıkları sınıf içi ve online eğitim programlarının yanı sıra bu sene özellikle düzenlediğimiz grup koçluk eğitimleri ile bireysel gelişimlerine destek sağlıyoruz. 2014 yılında yaklaşık 100 yöneticimiz farklı eğitim programlarından faydalandı.

Eğitim departmanımız tarafından güncel eğitim ihtiyaçları takip edilerek planlanan yönetici eğitimleri olduğu gibi bireysel gelişim ihtiyaçları doğrultusunda kişilerden gelen eğitim talepleri de oluyor. Bu eğitimler için kişilerin gelişim planları ve kariyer basamakları için gerekli/faydalı araçlar kullanılarak oluşturulan eğitim planlarımız mevcut.

Global olarak tüm Pfizer genelinde gerçekleştirilen eğitim programlarından da yöneticilerimiz faydalanıyor.