Yüksek ücret alanlar yıllık beyanname verecek
2020 yılına ilişkin olup 2021 Mart ayında beyan edilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi, gerçek kişilerce bir takvim yılında elde edilen ticarî kazanç, ziraî kazanç, ücret, serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar olmak üzere yedi gelir unsurundan oluşuyor. Mart ayına girmiş olduğumuz bu süreçte, yıl içerisinde kesinti yoluyla vergisi ödendiği halde, bazı ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmesi konusunu işleyeceğiz. Sonraki haftalarda ise, başta menkul ve gayrimenkul sermaye iratları olmak üzere diğer kazançları konu edeceğiz.
Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar (hizmet karşılığının mal olarak verilmesi) ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen (konut, araç sağlanması vb.) menfaatlerdir. Bu hasıla para şeklinde olabileceği gibi ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat şeklinde de olabilir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık ilişkisi niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması ücretin niteliğini değiştirmez.
BEYAN EDİLECEK ÜCRETLER
2020’de tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin yıllık tutarı 600 bin TL’yi aşması durumunda 2021 Mart ayında yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekecek. Yıllık tutarı 600 bin TL’yi aşmazsa yıllık beyanname verilmeyecek. Ancak, kesintiye tabi tutulmamış ücret gelirleri için tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname verilecek. Ücret gelirlerinin yıllık beyannameye dâhil edilmesi halinde, beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde ödenen ücret üzerinden kesilen gelir vergisinin asgari geçim indirimi düşülmeden önceki tutarı mahsup edilecek olup kalanı ödenecektir. Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, tek işverenden ücret geliri elde edenler ile birden fazla işverenden ücret geliri elde edenlerin durumuna göre önem arz ediyor. Buna göre,
• Tek işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ve ücret toplamı 2020’de 600 bin TL’yi aşan ücretliler,
• Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 2020’de 49 bin TL’yi aşan ücretliler,
• Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birinci işverenden aldıkları ücret geliri dâhil olmak üzere aldıkları ücretlerin toplamı 2020’de 600 bin TL’yi aşan ücretliler,
• Tevkifata tabi ücret gelirleri 2020’de 600 bin TL’yi aşan veya birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 49 bin TL’yi aşan profesyonel H spor yarışmaları ile basketbol vc voleybol spor H dallarının en üst liglerindeki yarışmaları yöneten spor hakemleri,
• Tevkifata tabi olan ücret geliri toplamı 2020’de 600 bin TL’yi aşan sporcular ücret gelirlerinden dolayı yılık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda.
BEYAN VE ÖDEME
Yukarıdaki izahatlar çerçevesinde, ücret geliri elde edenler, 2021 Mart ayında (1 Mart-31 Mart) yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda. Yıl içinde işverenleri tarafından kesinti yoluyla ödenen vergileri, hesaplanan vergilerinden mahsup edildikten sonra (varsa) kalan vergileri Mart ve Temmuz ayları olmak üzere iki eşit taksitle ödenmesi gerekiyor. Bazı durumlarda ise iade çıkabiliyor, iade çıkması halinde ise ilgili tutar kişiye iade ediliyor.
Beyanname vermek zorunda olacak kişiler beyannamelerini; Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında, bağlı bulunulan (ikametgahın bulunduğu yer vergi dairesi) vergi dairesine kağıt ortamında veya elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile e-Beyanname sisteminden verebiliyor.
Yüksek ücret alan veya birden çok işverenden ücret alanların ücret gelirlerinden dolayı bir sonraki yıl Mart ayında beyanname vermeleri gerektiği halde beyannamelerini ihmal ettikleri ve ciddi vergi ve cezalarıyla karşı karşıya kaldıkları biliniyor. Özellikle yıl içerisinde işyeri değiştirerek birden çok işverenden ücret alanların bu duruma dikkat etmeleri gerekiyor. Bu durumda olanların bir mali müşavire danışarak beyanlarını hatasız vermelerinde fayda bulunuyor.
TALHA APAK
