Yurtdışı üniversite başvuruları ve fiyatları

ÜNİVERSİTE eğitimini yabancı bir ülkede tamamlamak isteyen öğrencilerin sayısı hızla artıyor. Oysa yakın zamana kadar eğitim için yurtdışına gitmek kolay bir şey değildi. Eskiden sadece burs kazanan ya da maddi imkanları iyi olan öğrenciler yurtdışına çıkabiliyordu. Ancak şimdi öyle değil. Artık yurtdışındaki üniversitelerde eğitim almak neredeyse her kesimden öğrencinin ulaşabileceği bir seçenek haline geldi. Yurtdışında tabii ki çok pahalı okullar var; ancak bunların yanı sıra son derece ekonomik üniversiteler bulmak da mümkün. Para Dergisi olarak Avrupa’dan ABD’ye, Çin’den Kanada’ya dünyanın en ekonomik üniversitelerini araştırdık.

TÜRKİYE’DEN 100 BİN ÖĞRENCİ

UNESCO verilerine göre, dünyada 5 milyon civarında öğrenci başka bir ülkede eğitim görüyor. Global eğitim pazarının hacmi 100 milyar doları geçmiş durumda. Yapılan tahminlere göre, 2020’de yabancı bir ülkede eğitim gören öğrenci sayısı 7 milyona, pazarın büyüklüğü ise 280 milyar dolara yükselecek.

Muazzam bir hızla büyüyen yurtdışı eğitim pazarında Türk öğrencilerin sayısı da hızla artıyor. Öyle ki Türkiye yurtdışına en çok öğrenci gönderen ülkeler arasında 15’inci sıraya yükselmiş durumda.

Türkiye’de her yıl yabancı okullar eğitim fuarlarını organize eden IEFT Fuarları Türkiye Genel Müdürü Deniz Akar, “Türkiye’den her yıl 100 bin civarında öğrenci eğitim amaçlı yurtdışına çıkıyor” diyor.

Türk öğrencilerin dil, lisans ve yüksek lisans programlarında en çok tercih ettiği ülkeler İngiltere, ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda olarak sıralanıyor. Bunların dışında İsveç, Hollanda, Çin, Malezya, Macaristan, Rusya ve Polonya gibi ülkelere de eğitim ücretlerinin ekonomik olması nedeniyle ilgi artıyor. En çok tercih edilen bölümlerse işletme, bilgisayar, mühendislik, genetik bilimleri ve iletişim.

Türkiye’den yılda 12 bin civarında lisans ve yüksek lisans öğrencisi ABD’ye gidiyor. En az bir o kadarı da dil okullarına ve diğer programlara katılıyor. İngiltere’ye ise yılda 30 bin civarında öğrencimiz lisans, yüksek lisans ve özellikle dil eğitimi için gidiyor. Almanya’da ise her yıl 10 binin üzerinde Türk öğrenci kayıt yaptırıyor. Fransa’ya 4 bin, Kanada’ya 3 bin, Avustralya’ya 3 bin 500 civarında Türk öğrenci gidiyor. Rusya ve Çin gibi ülkelerdeki Türk öğrenci sayısı yıllık olarak henüz bin civarında. Ancak bu ülkelere olan ilgi giderek artıyor.

BAŞVURULAR NE ZAMAN YAPILMALI?

Yurtdışı üniversite başvurularının mümkün olduğunca erken yapılması gerekiyor. Çok seçici üniversitelerin son başvuru tarihleri, eğitime başlanmadan önceki bir yıla kadar uzayabiliyor. Ancak genelde güz dönemi (eylül-ekim) için mayıs-haziran aylarında, bahar dönemi için (ocak-şubat) de yaz aylarında başvuru yapılabiliyor.

Yabancı öğrencilere eğitim fırsatı sunan ülkelerin birçok farklı koşulu var. Sayısız seçenek arasından doğru tercihi yapmak ve kariyer hedeflerine en uygun ülkeyi belirlemek oldukça zor.

Seçim yaparken göz önünde bulundurulması gereken en önemli kriter, YÖK denkliği ve vize. Okulun denkliği, YÖK Denklik Bürosu’na dilekçeyle başvurularak öğrenilebiliyor. Yabancı öğrencilere eğitim veren ülkelerin çoğu, Türk öğrencilerden vize istiyor. Vize için istenen koşullan öğrenip belgeleri eksiksiz hazırlamak gerekiyor. Yoksa üniversite kabul etse bile vize engeli yüzünden ülke sınırlarından içeri girileme-yebilir.

Yurtdışmda üniversite okumak sanılanın aksine çok da maliyetli değil. Üniversite fiyatları Türkiye’deki eğitim masraflarıyla karşılaştmldığında yurtdışmda bazı ülkelerde eğitim almak Türkiye’den daha ucuza gelebiliyor. Okul ücretleri ülkeden ülkeye değişiyor. Genel olarak eğitim, konaklama ve yaşam masrafları dahil 15-20 bin TL’den başlayan fiyatlarla okul bulmak mümkün. Yurtdışmda üniversite okumak zaman açısından da avantajlı. Ülkemizde hazırlık sınıfı ile birlikte üniversite süresi beş yıl. Yurtdışmda ise bu süre bazı ülkelerde üç yıl. İngilizce bilmeyenler için hazırlık aşaması ise üç ay ile bir yıl arasında değişiyor. Ayrıca çoğu ülke okul süresinin ardından en az bir yıllık çalışma imkanı sunuyor. Bu sayede eğitim aldığınız ülkede belirli bir süre çalışarak, CV’nizde uluslararası bir referans elde edebiliyorsunuz.

BURS OLANAKLARI ÇOK

Türkiye’den yurtdışına çıkan öğrencilerin çok büyük bölümü ailelerinin maddi imkanlarını kullanıyor. Bir kısmı ise Türkiye’deki ya da yabancı ülkelerdeki kurumların burs imkanlarmdan yararlanıyor. Burs veren kurumlar arasında British Council, Fullbright, Campus France, DAAD, China Scholarship Council, Swedish Institute, Nuffic ön plana çıkıyor. Ülkelerin eğitim ve kültür tanıtım kurumlan olabildiği gibi, doğrudan üniversiteler veya özel kurumlar tarafından da burs sağlanabiliyor.

lELTS’Mİ, TOEFL MI?

Yabancı bir okula kayıt için İngilizce seviyesinin belgelenmesi en önemli konuların başında geliyor. Birkaç yıl öncesine kadar genel düşünce Amerika için TOEFL, İngiltere vb ülkeler için IELTS puanı gerektiği şeklinde idi. Amerika’daki üniversitelerin IELTS’i de kabul etmesi ile bu durum değişti. Her iki sınav da 100’ün üzerinde ülkede binlerce üniversite tarafından kabul ediliyor. TOEFL, TOEFL PBT (kağıt üzerinde) ve TOEFL IBT (internet üzerinden) olarak iki seçenek ile yapılıyor. Ancak Türkiye’deki öğrenciler internet üzerinden olan TOEFL IBT’yi daha fazla tercih ediyor. IELTS ise Paper Based yani kağıt uygulaması ile yapılıyor. Sınavlar İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana gibi birçok ildeki test merkezlerinde ayda 3-4 kez yapılıyor.

GÜNLÜK YAŞAM MASRAFLARI

ABD’de yaşam giderleri bölgeden bölgeye değişiyor. Aile yanında kalan öğrencilerin ortalama aylık masrafı bin-bin 200 dolar arasmda. Yurtta kalan öğrencilerin ortalama kira ve yaşam masrafları ise bin 500 dolar civarında. ABD’ye F-l öğrenci vizesi ile giden öğrencilerin haftada 20 saat okul bünyesinde (kampus içinde) çalışma izni var.

İngiltere’de yaşayanlar diğer ülkelerde yaşayanların aksine tüketim mallarına çok yüksek rakamlar ödemek zorunda kalıyor. Kira dışında aylık ortalama yaşam masrafı 300-400 sterlin. Aile yanı, öğrenci yurdu, öğrenci evi ve otel seçeneklerinden yararlanabilirsiniz. Ancak öğrenciler genellikle paylaşımlı evlerde kalmayı tercih ediyorlar. Bu tür konaklamalarda ücretler şehre göre değişiklik gösterse de ortalama haftalık 70-100 sterlin civarında. Altı aydan fazla eğitim alacak öğrencilerin haftada 20 saat, yarı zamanlı çalışma izni var. İngiltere’de mastır veya doktora eğitimini tamamlayan öğrenciler, eğitimine uygun bir iş bulduğu takdirde bir İngiliz şirketinde bir yıl süreyle çalışabiliyor.

Kanada’da aile yanında kalanlar için masraf aylık 700-800 Kanada Doları, yurtlar ise 800-1000 Kanada Doları arasmda değişiyor. Eğitim uzmanları sağlık sigortası yaptırılmasını öneriyor. Sağlık sigortası işlemleri eyaletten eyalete farklılık gösteriyor. Devlet destekli bir yüksek öğrenim ku-rumuna tam zamanlı olarak kaydolduğunuzda ayrıca bir çalışma izni almadan kampüs içinde çalışılabiliyorsunuz.

Her bütçeye uygun üniversiteler

AVUSTRALYA DAHA UCUZ

Avustralya’nın yaşam koşulları İngiltere ve ABD gibi ülkelerle karşılaştırıldığında oldukça cazip görünüyor. Öğrenci aile yanında kalıyorsa aylık ortalama yaşam gideri 800-900 Avustralya Doları civarında oluyor. Avustralya’da genelde öğrenciler arkadaşlarıyla bir araya gelerek ev kiralıyorlar. Bu şekilde öğrenciye ortalama 300-400 Avustralya Doları aylık kira ve 300-400 Avustralya Doları harçlık yetiyor.

Almanya’da öğrenciler için haftalık aile yanında tek kişilik oda fiyatları yaklaşık 125-150 euro arasında. Yurtlardaki oda fiyatları ise aylık 170-200 euro. Kira dışında ortalama 400 euro yaşam gideri olarak düşünülebilir. Eğitim amaçlı Almanya’da bulunan öğrencilere bir yıllık süre için 90 gün tam zamanlı veya 180 gün yarı zamanlı çalışma hakkı veriliyor.

Fransa’da bir öğrencinin aylık konaklama giderleri yaklaşık 400 euro, yaşam giderleri ise 300-400 euro arasında değişiyor. Fransa’da öğrenci vizesi sahipleri yarı zamanlı çalışma hakkı için başvuruda bulunabiliyor.

İsveç’te konaklama ücretleri 250-375 euro arasında odanın büyüklüğüne göre değişiyor. Aylık yaşam masrafları ortalama 700-800 euro. İsveç’te tam zamanlı eğitim alan öğrenciler öğrencilerin vizeleri süresince çalışma izinleri var.

İsviçre yaşam gideri olarak ayrılması gereken aylık para 800 İsviçre Frangı. Aile yanı konaklama ücreti aylık otalama bin 300 İsviçre Frangı civarında. Öğrenciler İsviçre’de sağlık sigortası yaptırmak zorunda.

İTALYA’DA ÇALIŞMA İZNİ ALMAK ZOR

İtalya’da gidilecek şehre göre yaşam giderleri değişiyor. Milano ve Roma yaşam gideri en pahalı şehirlerden. Aylık konaklama hariç 300-700 euro yaşam gideri oluyor. Aile yanı konaklamalar aylık 500-700 euro arasında, apartman daireleri ise 600-800 euro arasmda değişiyor. Çalışma iznini almak ise oldukça zor. İtalya’ya gitmeden önce Türkiye’de çalışma izni almak ve çalışma izni almak için ise öncelikle iş bulmak gerekiyor.

Çin’de genellikle yurtlarda kalmıyor. Tek kişilik ve iki kişilik odalarda kalabilirsiniz. Bu odalarm aylık ücreti 1500 Yuan’dan başlıyor. Çin’in belli başlı hastanelerinde yabancılara ayakta tedavi hizmeti sunuluyor.

Macaristan’da birçok üniversite öğrencilere yurt imkanı sunuyor. Üniversite yurtlarında genellikle 3-4 kişilik odalar var. Standart yurtların aylık ücretleri ortalama 70-100 euro civarında. Ev kiraları şehre, bölgeye ve ev özelliklerine göre değişiyor. Ancak ortalama aylık kira 300-500 euro arasında. Diğer yaşam giderleri aylık 250 euro civarında. Aylık sigorta ücreti ise 40 euro. Macaristan’da öğrenim gören üniversite öğrencilerine yasal yarı zamanlı çalışma izni veriliyor.

Malezya’da konaklama ücretleri aylık 80-300 dolar arasmda değişiyor. Aylık standart harcamalar 350-450 dolar arasmda değişiyor. Aylık sigorta ücreti 35 euro. Malezya’da öğrencilere yarı zamanlı çalışma izni veriliyor. Bu sayede yaşam ve eğitim giderlerinizi düşürebilirsiniz.

180 GÜN YARI ZAMANLI ÇALIŞMA İZNİ

Rusya’da Moskova gibi büyük bir şehirde devlet üniversite yurdunda konaklanması halinde ayda 100 dolar yeterli. Yeme içme harcamalarınız ise 200-350 dolar arasmda
değişiyor. Aylık sigorta ücreti 35 euro. Rusya’da üniversite 1. sınıftan itibaren lisans, mastır veya doktora eğitimi sırasında yıllık 180 gün yan zamanlı çalışma izni veriliyor.

Yeni Zelanda üniversitelerin tamamı, lisans, mastır ve doktora düzeyinde programlar sunuyor. Ülkede gerek gündelik hayat giderleri gerekse okul masrafları, diğer ülkelere göre düşük. Bu ülkede eğitim görmek isteyen uluslararası öğrencilere, yıllık yaşam giderleri için ortalama 9-11 bin Yeni Zelanda Doları (YZD) yetiyor.

Güney Kore, Amerika, Kanada ya da Ingiltere gibi ülkelerle kıyaslandığında gerek okul ücreti gerek genel harcamalar açısından oldukça ekonomik bir ülke. Hükümetin yabancı öğrencilere sunduğu burs, yurt, yarun gün çalışma, mezuniyetten sonra iş bulabilme gibi imkanları sayesinde ülkenin cazibesi son dönemde giderek artıyor.

NORVEÇ’TE ÜCRETSİZ

Ispanya’da devlet üniversiteleri çoğunlukta olduğu için program ücretleri düşük. Eğitim ücretleri program ve okul seçeneklerine göre 3 bin euro’ya kadar çıkabiliyor.

Norveç’te devlet üniversitelerinde eğitim ücretsiz. Okul harcı da yok. Yaşam maliyetleri yıllık 6 bin euro civarında.

Japonya’da, her yıl 55 bin yabancı öğrenci eğitim görüyor. Konaklama, yiyecek, kitap masraflarının yanı sıra burs alan öğrencilere, okul bittikten sonra dünyaca ünlü Japon şirketlerinde çalışma imkanı sunuluyor. Japonya’da eğitim dili Japonca. Çok az sayıda İngilizce eğitim veren üniversite var. Türk öğrenciler, bu ülkede deniz biliminden deprem mühendisliğine, robot teknolojilerine kadar pek çok spesifik konuda eğitim alabiliyor. Ülkede lisansüstü eğitimine devam etmek isteyen öğrenciler için Japon hükümeti ve üniversiteler burs imkanları da sağlıyor.

Malta’daki tek devlet üniversitesi University of Malta’nm başvuru formunu doldurmak için 40 Malta Lirası (yaklaşık 180 TL) başvuru ücreti, transkript, iki adet referans mektubu, nüfus kayıt örneği, pasaportun ilk sayfası ve geçerlilik tarihi yazılı sayfasının fotokopileri, İngilizce yeterlilik belgesi ve ÖSS sonuç belgesi gerekiyor.

İrlanda üniversitelerinin eğitim dili İngilizce. İrlanda’da üniversite eğitimi genelde devlet tarafından veriliyor. İrlanda üniversitelerinden alınan lisans ya da yüksek lisans diplomaları tüm dünyada geçerli. Yıllık yaşam maliyetleri ise ortalama 6 bin euro civarında.

Başvurular için neler gerekiyor?

• İngilizce bir CV ve 200-300 kelimelik İngilizce bir essay [ne yapmak istediğine dair kısa bir yazı],
• Lise diploması.
• Resmi transkript [lise derslerinin not dökümü]:
• İngilizce çevirisi ve noter onayı olmalı. Not ortalaması en az 2.5 olan öğrenciler direkt değerlendirmeye alınıyor.
• Altında olan öğrencilerin başvuruları ise üniversitelerle irtibata geçip kabul edilip edilmeyecekleri öğrenildikten sonra işleme alınıyor. İngilizce yeterlilik belgelerinden biri.
• Lise öğretmenlerinden alınmış iki adet referans mektubu,
• Başvurulan üniversitenin eksiksiz doldurulmuş başvuru formu.
• Başvuru ücreti.
• Mali yeterliliği gösteren belge [özellikle ABD için], Diğer akademik sınav neticeleri [SAT vs.).

Ali HANTAL / Mezun.com CEO’su
ABD’de bunlara dikkat

ABD’de direkt dört yıllık bir üniversiteye başvurabilirsiniz. Birçok okul için iyi bir lise not ortalamasına sahip olmanız gerekli. Ayrıca TOEFL (Test of English as a Foreign Language) ya da IELTS (International English Language Testing System) ve bazı okul ya da bölümler için SAT (Scholastik Aptitude Test) ya da ACT (American College Testing) sunmanız isteniyor. İngilizce konusunda yeterli notu almış olmanıza rağmen SAT veya ACT’den yeterli not alamazsanız bazı üniversitelere şartlı olarak başlayabilir ve birinci sınıfın sonunda belirli bir not ortalamasını tutturmanız koşuluyla ikinci sınıfa geçebiliyorsunuz. Lisans ücretleri yıllık olarak 15-50 bin dolar arasında değişiyor. Direkt üniversiteye girmek yerine hem lise not ortalaması beklentisi daha düşük hem de kabulü daha kolay olan iki yıllık üniversite (Community College) eğitimini de tercih edebilirsiniz. İki yılın sonunda daha büyük bir üniversiteye transfer olabilir, dört yılın sonunda lisans derecesine sahip olabilirsiniz. Bazı iki yıllık üniversiteler size kabul mektubu gönderdiğinde UÇLA veya Berkeley gibi büyük ve bilinen üniversitelerle transfer anlaşmasına sahiptir ve bu sayede öğrencilerine şartlı kabul mektubu gönderebiliyor. Bu tip programlara 2+2 adı veriliyor. ABD’de birçok okul yabancı öğrenciler için burs imkanı sağlıyor.

Güler TAYLAN / Global Vizyon Yurtdışı Eğitim Genel Koordinatörü
Ülke şartlarını dikkate alın

Yurtdışmda iyi bir üniversitede okumak kadar üniversitenin bulunduğu ülkenin şartları da önemli. Ülkenin durumuna gore konaklama ve yaşam maliyetleri, sağlık hizmetleri ve çalışma olanakları farkUık gösteriyor. Öğrenciler okuyacakları üniversiteleri seçerken bu kriterleri de göz önünde bulundurmalı ve maliyetlerini bu yönde hesaplamalılar.

Okul seçerken dikkat edilmesi gerekenler

Okulun genel repütasyonu (öğrenci veya üyelerin verdiği puanlarla oluşan itibar oranı), sıralamalardaki yeri, tarihi, mezunların iş bulma oranları. Okulun eğitim almak istediğiniz alandaki repütasyonu ve o alana özgü yapılmış sıralamalardaki yeri.

• Akreditasyonları ve YÖK denkliği.
• Program süresi, başlama dönemleri, son başvuru tarihi.
• Giriş koşullan, şartlı kabul imkanları.
• Program içeriği, kariyer imkanları.
• Lokasyonu ve kampüs imkanları.
• Program maliyetleri ve yaşam giderleri.
• Okulun bulunduğu şehirdeki sosyal yaşam.
• Program sırasında ve sonrasında öğrencilerin çalışma izinleri

Salih UYAR / Avrupa Eğitim Danışmanlığı Genel Müdürü
“YÖK’ün yönetmeliği takip edilmeli”

Öğrenci adaylarının dikkate alması gereken ilk kriter YÖK denkliği konusudur. Bu konuda çok hassas olmaları gerekiyor. YÖK’ün güncel yönetmeliğini titizlikle takip etmelerini ve denklik alınabilecek bir üniversite ve bölüm seçmelerini tavsiye ediyorum.

2015 yılında YÖK’ün yayınladığı yönetmelik gereği yurtdışına eğitim almak için çıkacak öğrencilerin, gidecekleri bölüme Türkiye’deki en düşük puanla giren öğrenci kadar puan almaları gerekiyor. Ayrıca öğrencilerin sıralamada tıp eğitimi denkliği için ilk 40 bin, mühendislikler için ilk 240 bin, mimarlık bölümünde ilk 200 bin ve hukuk bölümü denkliği için de ilk 150 bin içerisine girmesi gerekiyor.

Denklik konusunun yanı sıra dikkate alınması gereken diğer kriterlerin başında hayalini kurdukları okulun ve seçilen bölümün o branştaki başarısı geliyor, ilgili bölümdeki hocaların çalışma alanları, projeleri, verdikleri dersler bu başarının bir göstergesi olabilir. Öğrencilere uygulamalı araştırma olanakları sunan, alanında başarılı hocalarla £ W öğrencileri bir araya getiren bir üniversite ortamı, mesleki eğitim ve başarıyı destekleyecek noktalar olduğu için öğrenciler açısından önemli. Eğitime ayrılacak bütçe de her zaman en belirleyici faktörlerden biri. Her ülkenin hatta her bölgenin eğitim ücreti ve aynı zamanda yaşam masrafları farklılıklar gösteriyor. Bu nedenle harcama ve masrafları iyi bütçelendirmek gerekiyor. Bugün Avusturya’daki dünyanın en kaliteli üniversiteleri arasında gösterilen okullar yıllık sadece 1.450 euro harç ücreti alıyor. Hatta Almanya’nın birçok üniversitesi harç ücreti dahi almıyor.