Yüzde 4 büyümenin ucu göründü

Martta Ekonomik Güven Endeksi yüzde 10’ayakın arttı. Kapasite kullanımı ise ihracatın olumlu etkisiyle artış gösterdi. Uzmanlar ilk çeyrek verilerinin yüzde 4’lük büyümeyi teyit ettiği görüşünde…

AVRUPA ve Japonya merkez bankalarının genişlemeci politikaları Amerikan Merkez Bankası FED’in faiz artırım beklentilerini azaltmasıyla destekleniyor. Devam eden terör olayları ve son olarak Avrupa’nın kalbi Brüksel’deki terör saldırısı küresel piyasalarda havayı olumsuz etkiliyor. İçerde Merkez Bankası geçen hafta yaptığı toplantıda bir haftalık repo ve gecelik borçlanma faizlerini sırasıyla yüzde 7.50 ve yüzde 7.25’te tuttu. Buna karşın koridorun üst sınırım belirleyen gecelik borç verme oranını ise 25 baz puan indirerek yüzde 10.5’e çekti.

Borsa İstanbul 80 bin bandının üzerinde kalırken, dolar ve tahvil faizinde gevşeme sürüyor. Ekonomide 2016 yılının ilk çeyreği geride kalıyor. İlk çeyreğin son ayı olan mart verileri ise büyümenin yüzde 4 civarında gerçekleşeceği beklentilerini artırıyor. Mart ayında ekonomik güvende yüzde 10’a yakın bir artış olurken, tüketici güveni kıpırdadı. Reel Kesim Güven Endeksi de mevsimsel etkilerle yükseldi. Ancak mevsim etkilerinden arındırılmış veri düşüşe işaret ediyor. Kapasite kullanımı ise yüzde 74 bandını koruyor. Mart ayı kapasite kullanım oranı (KKO) hem manşet hem mevsimsel armdirilmiş bazda küçük artış gösterdi.

EKONOMİK GÜVEN YÜZDE 9.5 ARTTI

Ekonomik Güven Endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endeks. Endeks mart ayında bir önceki aya göre yüzde 9.5 oranında artarak 71.46 değerinden 78.27 değerine yükseldi. Ekonomik Güven Endek-si’ndeki artış, hizmet, perakende ticaret ve tüketici güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Alt endekslerden Hizmet Sektörü Güven Endeksi yüzde 4.8, Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi yüzde 4.1 artarken, İnşaat Sektörü Güven Endeksi de yüzde 1.7 azaldı.

Ekonomik Güven Endeksi’nin önemli alt endeksi olan Tüketici Güven Endeksi, mart ayında bir önceki aya göre yüzde 0.5 arttı. Şubatta 66.64 olan endeks mart ayında 67 oldu. Endeksin alt bileşenleri olan hanenin maddi durum beklentisi yüzde 0.5 artarken, genel ekonomik durum beklentisi yüzde 0.7 azaldı. İşsiz sayısındaki düşüş beklentisi yüzde 2.5 artarken, tasarruf etme ihtimali yüzde 0.2 azaldı.

REEL KESİM GÜVENİ OLUMLU

Merkez Bankası, mart ayma ilişkin İktisadi Yönelim Anketi ve Reel Kesim Güven Endeksini (RKGE) açıkladı. Bu yılın mart ayında RKGE, bir önceki aya göre 1.5 puanlık artışla 106’ya ulaştı. Mevsimsellikten arındırılmış endeks verisi ise martta bir önceki aya göre 1.1 puan azalarak 104.1 puan seviyesinde gerçekleşti. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam miktarı, genel gidişat, son üç aydaki toplam sipariş miktarı ve mevcut toplam sipariş miktarı endeksi artış yönünde etkiledi. Sabit sermaye yatırım harcaması ve mevcut mamul mal stoku miktarına ilişkin değerlendirmeler ise endeksi azalış yönünde etkiledi.

KAPASİTE KULLANIMI YÜKSELİYOR

2016 yılı Mart ayında imalat sanayinde faaliyet gösteren 2650 işyerine iktisadi Yönelim Anketi formu gönderildi. 2118 katılımcıdan yanıt alındı. Tüm katılımcıların yanıtları ağırlıklı olarak toplulaştırıldı. Buna göre, Kapasite Kullanım Oranı (KKO) bir önceki aya göre 0.8 puan artarak yüzde 74.3 seviyesinde gerçekleşti. İmalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 1.1 puan artarak yüzde 75.2 seviyesinde gerçekleşti. 2016 yılı Mart ayında mal gruplarına göre kapasite kullanım oranları değerlendirildiğinde, tüm mal gruplarında artış görüldü.

“GÜÇ KAYBI VAR”

Turkey Macro View Consulting Kurucu Direktörü İnanç Sözer, tüketici güveninin martta hafif de olsa artışını TL’nin dolar karşısında değer kazanmasına bağlıyor. Önceki aylarda TL’nin zayıf kaldığına işaret eden Sözer’e göre, terör olayları nedeniyle önümüzdeki aylarda tüketici güveninde yeniden bir sert düşüş ihtimali yüksek. Reel kesim güveninde ise mevsimsel bir artışa karşın, arındırılmış verinin düşüşe işaret ettiğini belirten İnanç Sözer, son altı ayın en zayıf verisi olduğunu söylüyor. Sö-zer’e göre, ekonomiye güvende süregelen jeopolitik riskler nedeniyle bir kötüleşme görülüyor. Ortalama olarak bakarsak örneğin RKGE geçen yılı son çeyreğinin altında kalıyor. Bu 2016 yılının ilk çeyreğinde büyümenin geçen yılın son çeyreğine kıyasla bir miktar güç kaybettiği yolundaki tahminleri teyit ediyor.

“AVRUPA PAZARI İYİ”

inanç Sözer, KKO’da genel olarak yüzde 74’lük seviyelerin korunduğuna dikkat çekerek, ihracata dayalı bazı sektörlerde işlerin fena gitmediğini belirtiyor. Ancak Sözer’e göre, iç piyasaya çalışan firmalarda bir miktar sıkıntı var. İhracatın kendisine bakarsak artışlar görüyoruz. AB’deki toparlanma ekonomideki risklerimizi önemli ölçüde sınırlıyor. 2016 yılı için halen yüzde 4 büyümeden bahsediyoruz. Euro Bölgesi ekonomisindeki toparlanma sayesinde işler fena gitmiyor.

2015 yılındaki yüzde 4 büyüme beklentilerin üzerindeydi. Başarılı oldu. 2016 yılının ilk çeyreği hem kredi büyümesinin yavaşlaması hem de jeopolitik sorunlar nedeniyle zayıf geçiyor ama yine de yüzde 4 büyüyebileceğimizi teyit ediyor. Para ve maliye politikaları destekleyici oluyor. Yılın geri kalanında işlerin olumlu görünüme doğru gideceğini düşünüyoruz.

“İHRACAT ARTIŞINI GÖSTERİYOR”

Deniz Yatırım Başekonomisti Özlem Derici ise, tüketici güveninde mart ayındaki artışın çok az olduğuna dikkat çekerek şubatta yaşanan ciddi düşüş nedeniyle bir miktar baz etkisi olduğunu savunuyor. De-rici’ye göre, endeksin alt bileşenlerinde hane halkının finansal durumuyla ilgili beklentilerde düşüş dikkat çekiyor. Terör olaylarının yansıması ise nisan ayında hissedilecek.

RKGE’de ise toparlanmanın mevsimsel olduğuna dikkat çeken Özlem Derici, alt endekslerde sabit yatırım harcamaları ve toplam siparişlere dikkat çekiyor. Derici’ye göre, toplam sipariş verileri şubata göre bozulmayı yansıtıyor. Reel kesimin ihracatında biraz düşüş görülüyor. Ocaktaki ihracat düşüşüne karşın şubatta küçük artış vardı. Martta ihracatın biraz daha toparlandığım göreceğiz. Sanayi iyi gidiyor. İhracat artışı üretimle ilgili göstergeleri düzeltiyor. İhracatta daha iyi bir seyir göreceğiz. KKO onu yansıtıyor.